Necdet TAŞ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Bloomberg HT’de Zeliha Saraç’ın sunduğu 60 Dakika Programına konuk oldu. Sanayi üretim verilerini yorumlayan ve 2022 beklentilerini açıklayan Kızıltan, “Bu veriler bir büyüme gösteriyor, bir artış gösteriyor ama yalnız birkaç konu var. İhracatı artırma üzerine döviz ve faiz politikası izleniyor. Böyle bir görüntü veriyor. Sanayi üretimi hakikaten artıyor ancak dikkate alınması gereken bazı konular da var” ifadelerini kullandı.

“MERSİN’DE BÜYÜK BİR İNFİALE DOĞRU GİDİYOR”

Mersin’in, hem ihracat hem de lojistik kenti olduğuna dikkat çeken Kızıltan, “İhracatın en önemli araçlarından birisi lojistik ve tedarik. Bizim sanayicimiz büyük fedakarlıkla üretim yapıyor, üretimi artırıyor, bunları ihraç etmek istiyor. Bugün nakliye firmaları temsilcileriyle görüştüm. Ziyaretime geldiler. İhracatçıyı ve lojistik firmalarını zora sokan bir konu var. Bunun buradan Türkiye gündemine gelmesini istiyorum.  Biliyorsunuz ihracat büyük oranda konteyner ile taşınıyor. Büyük konteyner hatlarının, bu hatları içinde barındıran büyük depo şirketlerinin hatalı uygulamaları, tedarik zincirinde kırılma, maliyet artışı ve teslimat sürelerinin uzamasına neden oluyor. Bugün aldığım bilgiye göre büyük konteyner depoları ihracatçının aldığı nakliye, gümrük işlemleri ve sigorta gibi işlerin tamamının kendi firmalarından yapılmasını sağlamak için bu hizmetleri gören firmaları devreden çıkarmaya yönelik uygulamalar yapmaya çalışıyor. Bunları devreden çıkararak büyük depo firmaları haksız rekabete yol açıyor. Tüm hizmetleri bizden alırsanız size konteyner veririz diyorlar. Aksi halde depolarından ekipman tedariği yapmıyorlar. Bu imtiyazları kendi lehlerine kullanıp ihracatçının tüm hizmetleri kendilerinden sağlamalarını istiyorlar. Bu, hem ihracatçıyı hem nakliyecileri hem gümrük müşavirliği sektörünü zora sokuyor. Çok tehlikeli bir durum var. Zaten dünya tedarik zincirinde kırılma var bir de firmaların bu tutumu Mersin’de büyük bir infiale doğru gidiyor. Nakliyeciler Derneği neredeyse kontak kapatıp eylem yapmaya doğru gidiyoruz diyor. İhracatın önünde çok önemli bir sorun” diye konuştu.

“İHRACATA DAYALI BÜYÜME DİYE BİR EKONOMİK POLİTİKA OLAMAZ”

Hükümetin ekonomi modeli olarak belirlediği Çin Modeli’ni de değerlendiren MTSO Başkanı Kızıltan, “İhracata dayalı büyüme diye bir ekonomik politika olamaz. Sadece ihracata yönelik diyemeyiz. Bugün dövizin birden fırlaması iç ticarete çok olumsuz yansıma olarak geldi. Üreticilerimiz, özellikle beyaz eşya sektöründen arkadaşlar aradı, karşılaştıkları durumu anlattılar. Uzun vadeli TL ile satışların durmak üzere olduğunu söylediler. Avrupa’daki enflasyonun yüzde 4-5 artacak şekilde öngörülmesi malların Euro bazında da artışına neden olacak iç piyasalarda bazı sektörlerde satış fiyatlarının Euro olarak belirleneceği konuşuluyor. Yani firmalarımız üreticilerden ya da ithalatçılardan uzun vadeli mal satışı yapamayacak. Sadece ihracata yönelik bir politika olamaz. Türkiye’nin temele inip sorunların kaynağına inip sorunu çözmesi lazım. Bir türlü üzerine anlaşamadığımız sorunların kaynağının ne olduğu konusunda anlaşamıyoruz. Bunu anlarsak çözüm için hep birlikte kafa yorup çözebiliriz. İhracata yönelik bir ekonomi politikası diye bir şey olmamalı. Türkiye’nin en önemli sorunu planlama. Türkiye planlı büyümeden vazgeçti. Bizim her şeyimizi planlamamız lazım. İhracata dayalı ekonomi günlük fayda sağlar ya da belli bir dönemde getirir ama sürekli bunu ekonomik model olarak ortaya koyarsanız doları dengelemeniz mümkün olmaz. Nitekim bu döviz ve faiz politikası. Özellikle Politika Faizi düşürüldü buna karşın devletin faizleri, kredi faizleri düşürülemedi. Bunların hepsini dengeye koymalı. Aksi halde bir tarafta neye mal olursa olsun ihracat yapalım, diğer tarafta ise ne olursa önemli değil bakış açısı oluyor. Çok planlı bir politika izlemeliyiz. Her alanda planlarımız olmalı. Türkiye’nin artık planlama dönemine girmesi lazım” şeklinde konuştu.