Necdet TAŞ

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde sağlık çalışanlarını çalışma koşullarının her geçen kötüleştiğini iddia eden Genel Sağlık İş Mersin İl Temsilcisi Dr. Gürkan Aslan, “Mersin Üniversitesi Hastanesinde 1 Nisan 2021’den itibaren 4 ay süre ile ödemesi resmileştirilen pandemi farkı (tavan performans uygulaması) ödenmemiştir. Üzerinden neredeyse 1 yıl geçmiş olmasına rağmen bu ödemeler unutturulmaya çalışılmaktadır. Ayrıca her ay alınması gereken mevcut taban performans ödemeleri 6 ay geriden ödenmektedir. Pandemi  ek ödemeleri daha öncesinde 2020 yılında  3 ay ödenmişti fakat Sağlık kurumlarında 4 B’li 4 D’li kadrolu ayrımından dolayı 4D’li sağlık çalışanları bu ücreti alamamışlardır. Doktoru, hemşiresi, hasta bakıcısı, temizlik personeli, radyoloji teknikerleri, laborantı, güvenlik görevlileri ile 39 farklı meslekten sağlık profesyoneli ile sağlık bir ekip işidir.

“UYGULAMALAR SAĞLIK ÇALIŞANLARINI GERİYOR”

Bu büyük ekibin bir parçası olmasına rağmen 4 D’li oldukları ve unvan gözetildiği için sadece bir kısmı ek ödeme aldığını, bir kısmının da alamadığını ifade eden Dr. Aslan, “Bu adaletsiz uygulama sağlık çalışanlarının motivasyonunu bozmakta ve iş barışına zarar vermektedir. Sağlık çalışanları maaşlarını taban maaş+sabit ödeme+performans+fazla mesai olarak parçalı halde almakta, sadece asgari ücretin biraz üzerinde olan taban maaş emekliliğe yansımaktadır. Ocak 2022 de sabit ödemelere yüzde 20 zam geldi denilerek performans ödemesi de bitirilmiştir. Ek ödeme brütü hesaplanıp sabit ödeme brütünden düşürülmesi nedeniyle kalan tutar ödenmekte, sabit ödeme brütü arttığı için performans ya çok az alınmakta ya da hiç alınamamaktadır. Sağlık çalışanları için güzel bir emeklilik te hep hayalde kalmaktadır. Performans sisteminden vazgeçilip, ek değil, tek ödeme sistemine geçilmeli; sağlık emekçilerinin aylık maaşları asgarisi yoksulluk sınırı taban alınarak belirlenmelidir. Tüm ek ödemeler emeklilik hesaplamasına dâhil edilmelidir. Sağlık kurumlarında ebe hemşire ve diğer sağlık personeline gerekçesi belirtilmeyen ve ilgililerin rızası alınmadan yapılan birim değişiklikleri tüm çalışanlarda kaygı, korku oluşmasına ve motivasyonlarının bozulmasına sebep olmaktadır. Nöbet esnasında bile sağlık çalışanları farklı birimlere çekilebiliyor. Bunların sonucunda da hastalar, asık suratlı gergin enerjisi düşük sağlık çalışanları ile karşı karşıya kalmaktadır” şeklinde konuştu.

“PERSONEL EKSİKLİĞİ VAR”

Sağlık kurumlarında ve özellikle üniversite hastanelerinde personel yetersizliğinin çok yaygın olduğunu kaydeden Dr. Aslan, “3 kişinin yapacağı işi 1 kişi yapmaktadır. Nöbet usulü çalışılan birimlerde fazla mesai yapmayan sağlık çalışanı neredeyse yoktur, çalışma saatleri haftalık 64 saati bulmaktadır. Tabi ki karşılığını da alamamaktadır. Çünkü fazla mesai ücretleri normal birimde saati 21 lira riskli birimde 31 liradır. Bakıldığında fazla mesai daha yüksek ücretli olması gerekir fakat fazla mesai ücretleri enflasyondan etkilenmemiştir ve sağlık çalışanı 8 saati 169 liradan çalıştırılmaktadır. Sağlık çalışanları sosyal hayattan izole edilip tükenmişlik sendromuna sürüklendiği için bir çok sağlık çalışanı huzursuzluğu evine götürüp mutsuz bir ev ortamının oluşmasına boşanmaların artmasına mutsuz çocukların yetişmesine istemeden sebep olmaktadır. Fazla mesailer aylık en fazla 8 saat ile sınırlandırılmalıdır. Sağlık çalışanlarına çalıştığı birimde hasta sayısı düştüğü zaman icap nöbeti verilmekte ve fazla mesaisi silinmektedir. İcap nöbetinde sağlık çalışanı hasta yatışı olduğunda geri çağrılma durumuna karşı evinden ayrılamamaktadır. Çok daha önemlisi icap nöbetinin parası da ödenmemekte, bir hemşire çalıştığı birimin nefesini her gün ensesinde hissediyor” ifadelerini kullandı.

“MERSİN’DE BİRÇOK HASTANEDE KALİTELİ, HİJYENİK, DOYURUCU YENİLEBİLİR YEMEK ÇIKMIYOR”

Sağlık kurumlarında mobbingle sözde değil özde mücadele edilmesi gerektiğinin altını çizen Aslan, “Birçok kurumda yönetim grubu ve çalışan grubu birbirinden kopmuştur. Sağlık kurumlarında birim sorumlusu, gözetmen, başhemşire, başhemşire yardımcıları müdürler, müdür yardımcıları, komiteler, koordinatörler vs. Bu görevlere gelmek için bir sınav bir eğitim vs. olmadığı için atama ve referanslar ile bu görevlere gelindiği için bazı çalışanlar birbirlerine çalışma şartlarını zorlaştırmakta zaten zor olan çalışma şartlarını daha da zorlaştırmaktadır. Sağlık çalışanları arasında gruplaşmalar artmakta, bu sistemde onların birlik ve beraberlikleri de dinamitlenmektedir. Birçok sağlık çalışanı “Yerimi değiştirirler beni dışlarlar” endişesiyle susuyor korkutuluyor hatta üyesi olduğu sendikanın basın açıklamasına katılmaktan bile çekiniyor. Kaygının korkunun yönetici baskısının giderilip çalışanların motivasyonlarının artırılıp iş barışının sağlanıp çalışma veriminin artırılması yoluna gidilmelidir. Sağlık kurumlarında mobbingle mücadele eğitimi verilmeli ağırlıklı olarak yönetim grubuna eğitim verilmelidir. Mersin’de birçok hastane de kaliteli, hijyenik, doyurucu yenilebilir yemek çıkmamaktadır. Gece nöbetçilerine yenilebilir kumanyalar verilmemektedir. Birçok sağlık çalışanı yemeğini evden getirmek ya da dışarıdan yemek sipariş verme durumunda kalmaktadır” diye konuştu.

“SAĞLIK PERSONELİ AYRIMI YAPILIYOR”

Sağlık kurumlarında ortak kullanım alanlarının olması gereken otopark ve yemekhanelerin kullanımında doktor, hemşire ve diğer sağlık personeli ayrımı yapıldığını ifade eden Aslan, “Bu ayrımda ekip anlayışına ve dayanışmaya dayanan sağlık hizmet sunumuna gölge düşürmektedir. Üniversite hastanelerinde 4B, 4D sözleşmeli sağlık çalışanları; eş durumu tayini, iller arası tayin, il içi tayin, kurumlar arası geçiş eğitim durumu tayini sağlık durumu tayini, becayiş, unvan değiştirme ve görevde yükselme haklarından mahrumdur. Kadrolu olanları dahi zorlanarak bu haklardan faydalanmaktadır. Sağlık çalışanlarının bu mağduriyetine son verilmelidir. Sağlık kurumlarında birçok ilaç ve malzeme bulunamamaktadır. Eksik malzemeler hasta yakınlarına tedarik ettirilmekte, sağlık çalışanı sürekli olmayan malzemeyi oldurmaya yerine başka bir şey koymaya çalışmaktadır. Hastalar bazı bölümlerde tetkik ve muayene işlemlerinde randevu bulamıyorlar bazı tetkikler ve muayeneler 6 ay sonrasına gün verilmektedir. Fakat özel muayene denilip ücret ödendiğinde yakın tarihe randevu alınabilmektedir. Bu adaletsizlikte hasta ve sağlık çalışanı arasındaki güven ilişkisini zedelemektedir. Tüm bu durumların sonucunda gergin sağlıkçı ve gergin hasta yakınını karşı karşıya getiren sağlık sistemi sağlıkta şiddeti ve sözel tartışmaları körüklemektedir. Tüm bu olumsuzluklar nedeniyle sağlık çalışanları, yabancı dil öğrenmeye çalışıp, yurt dışında çalışma hayali ile motive olmaktadır, Ek iş yapma ücretsiz izin alma ve istifa sayıları hızla artmaktadır” şeklinde konuştu.