Necdet TAŞ

Çalışmayan emeklilere 5 bin TL'lik ikramiye ödenmesine ilişkin torba kanunda yer alan madde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda kabul edildi. 5 bin TL'lik ödemeden yalnızca çalışmayan emekliler yararlanabilecek. Buna göre 2023 Ekim ödeme döneminde gelir veya aylık ödemesi yapılan sigortalı ve hak sahiplerine bir defaya mahsus olmak üzere, dosya bazında 5 bin lira ödenecek. Bu ödeme, sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranında, ölüm aylığı ve ölüm geliri dosyalarında ise hak sahiplerinin hisseleri oranında yapılacak. 1-31 Ekim 2023 arası herhangi bir tarihte, sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar dahil, çalışması olanlar veya faaliyette bulunanlar ile yaşlılık aylığı almaktayken bu aylıkları kesilmeksizin ilgili düzenlemede sayılan iş yerlerinde çalışanlar ödeme kapsamında olmayacak. Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara, en fazla ödemeye imkan veren bir dosya üzerinden ödeme yapılacak. Yersiz yapıldığı anlaşılan ödemeler, ilgilinin varsa almakta olduğu gelir veya aylıklarından yüzde 25 oranında kesilerek, yoksa genel hükümlere göre geri alınacak.

“5 BİN TL DEĞİL, ASGARİ ÜCRET KADAR VERELİM”

Konuyla ilgili mecliste konuşan İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, “Bu madde mevcut hâliyle çalışmayan emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin TL ödeme yapılmasını öngörüyor. “Çalışmayan” kısmı önemli çünkü ekim ayı içinde 1 gün dahi çalışmış olsa emeklimiz bu parayı alamayacak. Toplam 15,5 milyon emeklimiz var, üçte 2’si açlık sınırının altında yaşıyor; ortalama emekli aylığı 8 bin 500 TL iken son açıklanan verilere göre açlık sınırı 13 bin 334, yoksulluk sınırı da 43 bin 433 TL. En düşük emekli aylığı olan 7 bin 500 lirayla tam 10 milyon emeklimiz geçinmeye çalışıyor, aileleriyle birlikte bu rakam 15 milyonu buluyor. Değerli milletvekilleri, gelin bu rakamlara birlikte bakalım. Yaklaşık 12 milyon emeklimize bir defaya mahsus olmak üzere toplamda 61 milyar lira verilecek. Peki, şu 5’li çeteye, hani şu, rant projeleri üreterek ceplerini şişirdiğiniz, kasalarını doldurduğunuz 5 kişiye ya da şirkete 2023 yılında ne kadar para boca edeceksiniz? Şu meşhur kamu-özel iş birliği projeleriyle, hani şu Londra mahkemelerini hakem tayin ettiğiniz projelerle tam 60 milyar lirayı, 12 milyon çilekeş emekliye bir defaya mahsus vereceğiniz parayı 5 kişiye sadece bir yılda yani 2023 yılında vereceksiniz, bununla da bu güzel ülkede hem adalet olacak hem kalkınma olacak öyle mi? Bir örnek daha vereyim: Kur korumalı mevduat hani şu seçim öncesi ekonomik çöküntü perdelensin, döviz yükselmesin diye şapkadan çıkardığınız garip tavşan. Hani şu fakirin cebinden alıp bir avuç zengini daha da zengin ettiğiniz irrasyonel uygulama. İşte bunun, bu ülkeye maliyeti şu ana kadar 600 milyar lira yani 12 milyon emekliye bir seferlik vereceğiniz paranın tam 10 katı. Değerli arkadaşlar, emekli olup da çalışmak zorunda kalan vatandaşlarımızın bir kısmı bu parayı alabilmek için işlerinden çıkıyorlarmış ve 5 bin lirayı aldıktan sonra da tekrar işe girmeyi planlıyorlarmış. Bu ne hazin ne yürek burkan bir tablodur. Maalesef yirmi bir yıldır beceriksiz ve çapsız politikalarınızla emeklilerimizi sefalet sınırında yaşamaya mahkûm etmekle kalmadınız, bu yasayla bir de kayıt dışılığı zorluyorsunuz. Değerli arkadaşlar, emekli yurttaşlarımızın insani şartlarda bir hayat sürmesi en azından açlık sınırının üzerinde bir emekli maaşı alabilmesi son derece önemlidir ve bunu temin etmek tarihî ve vicdani bir sorumluluktur. Bir kereye mahsus olarak verilecek 5 bin liralık bir ödemenin emeklilerimize sağlayabileceği anlamlı bir katkı söz konusu değil. Gelin, bu tek seferlik ödemeyi rasyonel hâle getirelim ve emeklilerimizin en az asgari ücret kadar bir ödemeyi her yıl düzenli olarak almalarını sağlayalım” dedi.