Necdet TAŞ

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda devam eden Bütçe görüşmelerinde CHP Grubu adına Enerji Bakanlığı bütçesi üzerine söz alan Mersin Milletvekili Gülcan Kış, “Dünya üzerinde yaşanan tüm savaşların ve çatışmaların temelinde, arka planında enerji kaynaklarına sahip olma ihtiyacı doğmaktadır çünkü bir ülke için ekonomik ve sosyal kalkınmanın temeli enerjiye dayanmaktadır. Tüm dünyanın enerjiye olan ihtiyacı hızla artarken Türkiye olarak enerji kaynaklarına ulaşma imkânımızın sınırlı olduğu bir süreçte enerji politikalarının doğru ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi de son derece önemlidir. Bu çerçevede Türkiye’ye bakacak olursak yirmi bir yıllık iktidarda olan AKP hükûmeti, enerji politikalarında enerji yoksulluğu içinde bir toplum yaratmıştır. Nedir bu? Halkın enerjiye rahat ve ucuz ulaşımını sağlayacak politikalardan uzak, sadece sermaye gruplarının çıkarını gözeten bir siyasi anlayışın hâkim olduğunu söyleyebiliriz. Enerji sektörü özelleştirilmiş, enerji üretim ve dağıtım tamamıyla kâr-zarar hesabına indirgenmiştir. Çünkü AKP iktidarı plansızlık ve kuralsızlığı kendisine şiar edinmiştir” ifadelerini kullandı.

“AKKUYU NÜKLEER SANTRAL ANLAŞMASI HUKUKEN TARTIŞMALI BİR METİN”

“AK Parti her fırsatta “millî ve yerli” olduğunu söylüyor ama gelin görün ki enerjide de dışa bağımlı bir yol izlenmektedir. Değerli milletvekilleri, buna en büyük örnek seçim bölgem Mersin'deki Akkuyu Nükleer Güç Santrali’dir. 2010 yılında Rusya’yla milletler arası anlaşma imzalanmış, bu anlaşma neticesinde “yap-işlet-sahip ol” modeliyle dünya üzerinde ikinci örneği olmayan bir modelle Akkuyu Nükleer Santrali inşa ediliyor” şeklinde konuşan Kış, “Akkuyu Nükleer Güç Santrali ihalesinde hatırlanacağı üzere, ülkenin de gündemine oturan, Cumhuriyet tarihinin en büyük yolsuzluklarından birinin yapıldığı yetkili ağızlardan kamuoyuna açıklanmıştı. Anlaşma hukuka aykırı bir şekilde yapılmıştı yani Akkuyu’daki nükleer santral iç hukukta bulunan kanun ve yönetmelikler yoluyla değil de bir milletlerarası anlaşmayla imza edilmek istenmiştir. Akkuyu Nükleer Santral anlaşması hukuken tartışmalı bir metindir. Anlaşmanın çeşitli açılardan hukuka aykırı olduğu ve uygulanmaması gerektiği de hukukçular tarafından açıklanmıştı. Yani bu durum toplumun gözü önünden, denetlemeden, hukuktan ve yargıdan kaçırılmıştır. Bütçe görüşmelerinde ise AKP tarafından ısrarla Akkuyu Nükleer Santrali’nin önemli bir yatırım olduğundan, ülkeye enerji politikaları yönünden yaratacağı faydalardan söz edilmiştir. Yapılan anlaşmada Akkuyu Nükleer Santrali toplam 4 üniteden, her biri 1.200 megavat üretim kapasitesinden oluşurken nükleer santral kapsamında yapılacak 4 ünite için de alım garantisi verilmiştir. 1’inci ve 2’nci üniteler için yüzde 70 alım garantisi; 3’üncü ve 4’üncü üniteler için de yüzde 30 alım garantisi verilmiştir. 15 yıl boyunca 12,35 sent üzerinden alım garantisi sağlanmıştır arkadaşlar. Bu 4 reaktörün on beş yıl boyunca çalışması hâlinde toplam 38 milyar dolarlık bir alım garantisi verilmiş durumdadır. Üretilen elektriğin tamamı satıldığında ise 76 milyar dolar ödenecektir. Santral için öngörülen 60 yıllık süre içerisinde 200 milyar dolar Rusya’nın kasasına para girecektir” dedi.

“SANTRALİN SÖKÜM MALİYETLERİ DE AYRI BİR TARTIŞMA KONUSU”

 Ayrıca, santralin söküm maliyetlerinin de ayrı bir tartışma konusu olduğuna dikkat çeken Kış, “Yine, seçim bölgem Mersin için şunları söylemek istiyorum: Sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları ısrarla uyarıyor; Akkuyu Nükleer Santrali’nin kurulduğu bölgedeki zeminin uygun olmadığı, kurulacak alanın 30 kilometre yakınından geçen fay hattı sebebiyle deprem riskinin bulunduğu değerlendirmeleri yapılmaktadır. Yine, deniz suyunun sıcaklığının artmasıyla binlerce deniz canlısının yaşamı zarar görecektir. Tüm dünya nükleer enerjiden uzaklaşırken biz nükleerde neden bu kadar ısrar ediyoruz, bunu da buradan sormak istiyorum.  Değerli milletvekilleri, ülkemizde nükleer alanında ilk adım 1956'da Atom Enerjisi Komisyonunun kurulmasına giden sürece dayanmaktadır. Aradan geçen onca zamana karşın ne yapılmış diye bir bakarsak ne bir nükleer enerji strateji belgesi var ne bir yol haritası var ne de bir eylem planı vardır. Hatırlarsanız, 2022 yılında, Nükleer Düzenleme Kanunu görüşmelerinde, Hükûmet kamuoyunu yanıltıcı bilgilendirmeler yapmış, nükleer santral yapınca nükleer teknolojiyle tanışılacağı gibi son derece hayalperest yorumlarda bulunulmuştur. Kısacası Akkuyu Nükleer Santrali sadece Mersin için değil, ülkemiz için ciddi bir tehdittir. Ekonomik bağımsızlığımız gibi enerjide de bağımsızlığımızın tehlikede olduğunu söylemek istiyorum. Değerli milletvekilleri, ülkemizin enerji verimliliği potansiyelini kullanarak ve yenilenebilir enerji politikalarıyla güvenli, ucuz ve temiz enerji üretmek mümkündür. Bu nedenle, Türkiye dünyada hızla değişen, dönüşen enerji düzlemini vakit kaybetmeden yakalamalıdır. Cumhuriyetin 2'nci yüzyılına girerken enerji politikalarımız güvenilir, ulaşılabilir ve yenilebilir hale getirmeliyiz” dedi.