Neşet TORUN

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) ev sahipliği, İnfo Yatırımın katkılarıyla Mersin Ekonomi Zirvesi düzenlendi. İnfo Yatırım Kurumsal İletişim Direktörü Mine Uzun moderatörlüğündeki Zirvenin konuşmacıları İnfo Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Mert Yılmaz, Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, İstanbul Topkapı Üniversitesi Rektörü Emre Alkin, Piri Reis Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu ile İnfo Yatırım Araştırma Uzmanı Yunus Şahin oldu. MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Meclis Başkanı Hamit İzol, Yönetim Kurulu ve Meclis Üyelerinin yanı sıra Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer’in de katıldığı toplantıda Türkiye ve dünya ekonomisindeki gelişmeler değerlendirildi. Türkiye ve dünya ekonomisinin değerlendirildiği Mersin Ekonomi Zirvesi’nde Türkiye’nin mutlaka enflasyonla mücadeleye dönme zorunluluğu olduğu vurgulandı. Bunun için başta sıkı para politikaları olmak üzere bir takım reformlar yapılması gerektiğini kaydeden uzmanlar iş dünyasına, “Ekonomide yavaşlama ve daralmanın olacağı bir süreç yaşanacak. Bu dönemleri düşünerek nasıl ayakta kalırım, nakit akışımı nasıl ayarlarım, dışa nasıl açılırım, ihracatta nasıl güçlü olurum diye bugünden plan yapın” tavsiyesinde bulundu.

KIZILTAN: “TÜRKİYE’DE YATIRIM ALGISI DEĞİŞMELİ”

Zirvenin açılışında konuşan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Türkiye’de yatırım denildiği zaman insanların dolara, dövize, bonoya yönlendirilip paradan para kazanmaya teşvik edilmeye başladığını söyledi. Artık üretimin ön plana çıkarılması gerektiğini belirten Kızıltan, “Bugün kutu üretseniz ihraç edebiliyorsunuz. Sanayi tesisi olan firmalar gerçekten büyük paralar kazanmaya başladı. Yatırım denildiğinde yeniden üretim algısı oluşturulmalı” dedi. Artık ekonominin mottosunun değişmesi, ekonominin sadece parası olanların parasını artırmak için kurgulanmasından vazgeçilmesi gerektiğini vurgulayan Kızıltan, “Temel sıkıntı da bu. Refahın halkın geneline yayılması sağlanmalı” değerlendirmesini yaptı. Türkiye’nin ne beklediği sorusuna da yanıt veren Kızıltan, “Ekonomide istikrarın yakalanması, planlama, adil gelir dağılımı, hukukun üstünlüğüne dayanan, üretimin birinci gündem olduğu bir sistemi gerektiriyor. Yatırımların planlanmasında yerel dinamiklerin tüm sürçlerin içine dahil olduğu bir planlama sistemi istiyor. Türkiye yeni ekonomi sanayi havzaları kurulmasını bekliyor. Tüm kaynakların Marmara ve İstanbul’a sıkıştırılmamasını istiyor. Kısacası Türkiye, aklın egemen olduğu çok sesliliğe değer verilen ve her eleştirinin siyaset yapılıyor olarak algılanmadığı bir ortam istiyor” dedi.

ASLANOĞLU: “DÜNYADA CİDDİ BİR ENFLASYON ARTIŞI VAR”

Piri Reis Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu konuşmasına dünya ekonomisini değerlendirdi. Dünya ekonomisi büyüme hızında yavaşlama olduğunu kaydeden Aslanoğlu, bu yılki büyüme tahminlerinin yüzde 3’e gerilediğini hatırlatarak, “Dünyada ciddi bir enflasyon artışı var. Bu artış son 40 yılın zirvesi olarak gösteriliyor. Dünyadaki merkez bankaları da büyümeyle ilgili sorun görüyor. Amerikan Merkez Bankası FED’in büyüme kaygısı daha az ama enflasyonla ilgili kaygı orada da yüksek. Yüzde 2’de tutulmaya çalışılan enflasyon yüzde 8-9’lara gitti. Bu nedenle başta FED olmak üzere dünyadaki merkez bankaları ciddi sıkılaşma önlemlerine başladı” dedi.  Sıkılaşmanın önümüzdeki sürece etkilerini de yorumlayan Aslanoğlu, mevcut durumda dolar endeksinin güçlendiğini, bu durumun önümüzdeki 6 – 9 ay içinde de ara ara terse dönse de Euro/Dolar paritesinde dolar lehine güçlenmenin devam edeceğini söyleyen Aslanoğlu, “İhracatımız Euro, ithalatımız Dolar olunca dış dengemiz için olumsuz bir yansıma olabilir” değerlendirmesini yaptı. Bu yıl dünyada büyük bir yavaşlama beklemediğini, benzer şekilde devam edileceğini belirten Aslanoğlu, gelecek yıl çok daha büyük bir daralma ihtimali gördüğünü söyledi. FED’in adımlarının etkisinin yılın son çeyreğinde görüleceğini ifade eden Aslanoğlu, “Dünyanın üç büyük ekonomisi yavaşlama sinyali veriyor. Gelecek yıl bizim için de ihracatta yavaşlama anlamına geliyor” dedi. Dünyanın iyi okunması gerektiğine de değinen Aslanoğlu, “Büyük bir iklim krizi içindeyiz. Üretim ve tüketim alışkanlıkları değişecek. İş dünyası buna ayak uydurmalı. Gelir dağılımı sorunu dünyada ciddi boyutta artıyor. Bu konuda çözümler üretilmeli. Büyük bir borçlanma var. Dünyadaki borç, gelirden fazla. Ciddi bir borç yapılandırma dönemi bizi bekliyor. Yine dünyada jeopolitik dengeler değişiyor. Ticaret yolları değişiyor bu değişimi avantaja çevirebilmeliyiz” dedi.

UZUNOĞLU: “ENFLASYON BİZİ CİDDİ ÖLÇÜDE HIRPALIYOR”

Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, iç piyasayı değerlendirdi. Türkiye ve dünyada ciddi bir enflasyon sorunu yaşandığına dikkat çeken Uzunoğlu, “ABD’de yüzde 8,5, Avrupa’da yüzde 7.4 Türkiye’de yüzde 73.5 enflasyon var. Ama işverenin enflasyonu yüzde 130 çünkü maliyet enflasyonu bu” dedi. Yüzde 70 civarı enflasyonun 20 puanının yurtdışı kaynaklı olduğuna işaret eden Uzunoğlu, 50 puanın ise ithal bağımlılığı nedeniyle kur artışından kaynaklandığını ifade ederek, “2018’den beri anlamsız bir tartışma içindeyiz. Önce Merkez Bankası bağımsızlığını kaldırdık şimdi de enflasyon faiz ilişkisine takıldık. Rusya savaşta ama enflasyonu yüzde 17-18. Gelecek yıl 11’e çekelim diyorlar. Bizde enflasyon yüksek, hala faiz düşüreceğiz diyoruz. Böyle dedikçe de dolar yükseliyor. Parası olanın cebine para transfer ediyoruz. Enflasyonda bilançolar şişecek, karın artmış görünecek. Ama karı öz kaynağa oranlamalısınız. Özkaynak karlılığınız enflasyon altındaysa sermayeniz eriyordur. Enflasyonu bir ilizyondur. Bu süreçte devlet ve borçlu kazanır. Devletin hızla açık verdiği bütçeyi kurtarmaya çalışıyoruz. Ciddi bir bütçe açığı sorunu var. Bunu enflasyonla topluyoruz. Ucuz bir şey olmayacak. Özellikle gıda enflasyonu kalıcı olmaya devam edecek. Servet ve gelir dağılımı inanılmaz bozuluyor” dedi.