Hüseyin KIRKGÖZ

Çalışma koşullarının zorlukları nedeniyle sık sık gündeme gelen motokuryeler, paket başı sistem nedeniyle girdikleri rekabetin ölümlere neden olmasından şikayetçi. Kurye Hakları Derneği'nin yayınlamış olduğu 2022 Moto Kurye Ölümleri Raporu'nda başta İstanbul olmak üzere; Ankara, İzmir, Bursa, Mersin, Adana, Kocaeli, Denizli, Manisa'da en az 58 meslektaşımız hayatını kaybetti.

“ÖLÜMLER ÖNLENEBİLİR”

Konuyla ilgili bir açıklama yapan Tarsus Motosikletli Kuryeler Derneği Başkanı Batuhan Türker, moto kurye ölümlerinin artmasından derin üzüntü duyduklarını söyledi. Ölen moto kuryelerin 7'sinin çocuk yaşta iken 26 kuryenin 18-27 yaşları arasında olduğunu ve bu 58 kuryeden birinin de Tarsus'ta birlikte çalıştığı Ali Çubuk olduğunu ifade eden Türker, “Moto kurye ölümlerinin tek bir nedeni yok. Bu ölümleri anlamak için kuryelerin çalışma şartlarına bakmak gerekiyor. Mesela paket başı sistem. Kuryeler paket başı çalıştırılarak rekabete itiliyorlar. Hızlı sipariş isteyen şirketler kuryeleri zamanla da yatıştırıyor. Birbiri ile ve zamanla yarış içine sokulan kuryeler geçimini sağlamak için "ne kadar çok paket atarım" motorun üstüne biniyor ve bu rekabette ağır sonuçlar doğuruyor” şeklinde konuştu.

“MOTO KURYELİK TEHLİKELİ MESLEKLER LİSTESİNE ALINSIN”

Hızlı teslimat baskısının da kazalara neden olduğunun altını çizen Türker, “Siparişleri yetiştirmek ve daha çok kazanç elde edebilmek için trafikte birçok tehlike atlatıyor moto kuryeler.  Aralara girmek, yaya kaldırımlarını kullanmak gibi kimi kuralsızlık yapılıyor. Global şirketlerin uçarak, anında, hemen kapında gibi reklamları ve kurye üzerinden uygulanan mobbing kuralsızlığa davetiye çıkarıyor. Ve Kuryelerin sırtına yük biniyor. Firmaların “hızlı, acil, uçarak kapında!” reklamları, puan sistemi ve mobbing ile birleşince kuryeler üzerinde oluşan baskı trafikte stres, dikkatsizlik ve sonuç olarak kazaya dönüşüyor. Trafikte araçlar motosikletleri fark etmediği için tehlikenin boyutu da artıyor. Bu reklamların ve hız baskısının bedelini ağır ödüyoruz ve trafikte can veriyoruz. Kurye ölümlerini engellemek için birçok çözüm var. Bu tedbirlerin başında moto kuryeliğin ‘Tehlikeli Meslekler Statüsü’ne alınması geliyor. Bu mesleği yapmak için "Mesleki Yeterlilik Belgesi" zorunlu hale gelmesi lazım. Moto kuryelik mesleğini yapmak isteyen herkes zor bir sınava tabi olmalı ve hiç kimse elini konulu sallayan bu mesleği yapamamalı. Ayrıca hızlı değil güvenli teslimat şirketlerin sistemi olursa, kuryeler birbiri ile ve zamanla yarışmak yerine kaliteli ve güvenli hizmet için eğitilirse ve emeklerinin karşılığı alacakları bir ücret alırlarsa ölümlerin de ağır yaralanmalı kazaların da önüne geçilebilir” dedi.