Adem GÜNEŞ
Emekli Öğretmen Begüm Balcı’nın yöresel lezzeler kapsamında ürettiği Bozyazı Kavutu, dünya lezzetler listesine alındı. Konuyla ilgili konuşan Balcı, “Bozyazı Kavutu, Türkiye'nin Akdeniz bölgesinde, özellikle Bozyazı-Mut çevresinde üretilen özel bir helva (helva, doğru) çeşididir. Keçiboynuzu, yer fıstığı, akdarı beyaz mısır yerli kahverengi susamdan yapılır” ifadelerini kullandı.
EYLÜL AYINDA ÇOK ÜRETİLİYOR
Bozyazı Kavutunun geleneksel olarak, keçiboynuzu tohumlarının hasat edildiği ve yıl boyunca tüketildiği Eylül ayında üretildiğine dikkat çeken Balcı, “Ham maddeler büyük bir havanda tahta havanda ezilir. Geleneksel olarak bu işlem, bu malzemeleri öğütmek ve bir araya getirmek için oyuklara açılan ay taşı (ay taşı) adı verilen özel bir kayada yapılırdı. Son ürün, küçük dikdörtgen parçalar halinde kesilmiş, açık kahverengi renkli, ince yoğunlaştırılmış bir macundur. Doku, çiğneme üzerine tozumsu ve yağlı ve tadı çoğunlukla keçiboynuzu. Genellikle kareler yufka ekmeğin içine yerleştirilerek yenir. Bozyazı Kavutu, uzun yolculuklara çıkmadan önce bu doyurucu ve enerji verici işlenmiş yiyecekleri bir ritüel olarak hazırlayan iki göçebe kabile Sarıkeçili ve Karakeçili'ye özgüdür. Göçebe kabileler Anadolu'da küçülüyor ve gıda mirası genellikle tehdit altında. Bozyazı Kavutu gibi ürünler artık eskisi kadar önemli değil. Bugün Doküder isimli bir dernek, bu kadim geleneği yeniden canlandırmaya çalışıyor ve bu helvaların miktarlarını kamu tüketimi için de üretiyor. Yine de bu ürünü ve bu topraklardaki yerli göçebe halkının engin mirasını korumak için yapılacak çok şey var. Ark of Taste tarafından toplanan geleneksel ürünler, yerel ırklar ve bilgi birikimi, onları zaman içinde koruyan topluluklara aittir. Slow Food'un dünya çapında onları korumak ve farkındalık yaratmak amacıyla geliştirdiği ağın çabaları sayesinde burada paylaşılmış ve anlatılmıştır. Bu açıklamalardan alınan metin, Slow Food felsefesi doğrultusunda ticari olmayan amaçlarla, değiştirilmeden ve kaynak gösterilmeden kullanılabilir” ifadelerini