Necdet TAŞ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Kanal 33 TV’de Fatih Alkar’ın hazırlayıp sunduğu GündeminNabzı Programı’nın canlı yayın konuğu oldu. 2020 yılının hiç umulmadık bir olayla başladığını ve halen devam ettiğine dikkat çeken Kızıltan, "Ben dikkat ediyorum tüm konuşmalar pandemi diye başlıyor. Pandemiyi geride bırakamıyoruz da aklımızdan da çıkaramıyoruz. Önlemlere devam etmeliyiz. Sokakta, parklarda, pazarlarda, AVM’lerde çok kalabalık oluşturmamalıyız. Tüm bulaş lokanta ve cafelerden yayılıyor gibi algı oluşuyor. Oysa aylardır bu işletmeler kapalı, daha yeni açıldı. Virüsün bulaşması ise sürekli artıyor. Demek ki dışarıdaki kalabalıklar bu artışta daha etkili oluyor. Bu nedenle ben vatandaşlarımızdan şunu rica ediyorum. Parklarda, pazarlarda, AVM’lerde lütfen kalabalıklar oluşturmasınlar. Dönüp dolaşıp bizim esnafımızın sırtına yük olarak geliyor.  Oda olarak işletmelerimizi dolaşıyorum. Yine öğlen bir esnafın yerindeydim. Kurallara uyuyorlar, aşırı kalabalık yok. Gördüğüm için söylüyorum. Esnaf, lokanta, cafe, kurallara uyuyor. Açık havadaki kalabalıklar, birlikte oturma düzeni, dönüp dolaşıp lokantaların üzerine yıkılıyor. Bence lokantalar, cafeler uyuyor kurallara dışarıda uyulmuyor. Ekonomik olarak çok çalkantılı bir yıl geçti, sanayi durmadı, tarım çalıştı. Bunlar çalışınca ihracat da arttı. İhracatımız geçen aya göre yüzde 4 artarak 3.2 milyar dolar oluyor. İthalatımız da paralel artıyor o da yüzde 3 artmış. 2.8 milyar dolara yükselmiş. 400 milyon dolar civarında dış ticaret fazlamız var. Mersin bu yönden iyi bir durumda. Deniz ticaretinde artış var. Liman 2 milyon TEU’yu aşarak Türkiye’de en çok yük elleçleyen liman oldu. Enerji tüketimi kent genelinde yüzde 27 arttı sanayide. Bu göstergeler üretimin devam ettiğini gösteriyor. Türkiye ortalamalarının üzerinde seyrediyoruz" şeklinde konuştu. 

HIZMET SEKTÖRÜ ISE GERÇEKTEN MUHTAÇ DURUMDA

Hizmet sektörü gerçekten muhtaç durumda olduğunu vurgulayan Kızıltan, "Fedakarlık yapacağız halkımız aylardır çalışmayan hizmet sektörünün çalışması için yardımcı olmalı. Deniz taşımacılığı önemli. İstanbul’a deniz yolu ile taşıması için soğutmalı gemi filoları olmalı. Gemide her türlü olasılığı düşünerek lazım. Bu konuda bir çalışma yapılabilir. İSO’nun söylemleri değerlendirilebilir. Bin kamyonun götüreceğini bir gemi götürür. Mersin’de deniz taşımacılığı kentin var olma, başlangıç nedenlerinden birisi. Mersin deniz ticaretiyle bugünlere gelmiştir. O nedenle üzerinde çok durulması gereken bir konu. İkinci limanımız da yapılırsa Mersin çok daha efektif şekilde deniz yollarını kullanacaktır. Dünyanın büyük bir ticaret merkezi ancak ikinci limanımız yapıldığında olacaktır. Atatürk Parkı’na doğru limanın doldurularak genişletilmesi gündeme gelmişti. Biz öyle bir plan görmedik. Varsa bile kamuoyunun ayağa kalkmasıyla vazgeçilmiştir. Çünkü tüm kent o konuda hemfikir oldu. İskelenin uzatılıp büyütülüp kapasitenin artırılmasıyla ilgili bir çalışma var. Limanla görüşerek biz de bilgi aldık. O görüntünün Mersin’in siluetini bozacağıyla ilgili endişe var. Hayal ettiğinizde görüntüyü gerçekten olumsuz bir şey oluşturacak. Hep söylediğim gibi biz noktalarla uğraşıyoruz o yapılmasın bu da yapılmasın diyoruz. Böyle kavgalar olmaması için kentte bir bölgeye yatırım yapılacaksa kentin dinamikleri de o işin içinde yer alsın. Tepeden bu burada bunu şu şurada bunu yapsın denmesin, kente sorulsun. Böyle bir ihtiyaç var kent dinamikleri bunu en iyi şekilde bilir. Nasıl yapılsın? Her konuda teknik ve deneyimli insanlar var. Bu kenti en iyi biz biliriz" dedi. 

KAVGA İSTEMİYORUZ

"Nokta konularda benim şahsi fikrimi soruyorlar. Biz Dernek değiliz. Oda olarak görüş dile getiririz benim şahsi fikrim Oda’nın görüşü olamaz. Biz teknik inceleme yaparız, kamuoyunun fikrini alırız Oda Meclisimizde görüşüp tartışır alacağımız ortak kararı duyururuz. Biz bu konuyu Mecliste de görüştük. Orada da önemli konularda şahsi fikrimi açıklayamayacağımı söyledim. Meclisimiz kenti ilgilendiren önemli konularda fikir birliği ortaya koyarsa biz de çıkar açıklarız dedim. Bazı arkadaşlar bunu farklı lanse ediyor. Aslında başkan bu konulara karşıydı Meclis konuya el koydu başkan da çark ediyor gibi bir algı ortaya koyuyor. Bunlar insanı üzüyor.  Bugün MTSO Meclisi ile MTSO Yönetim Kurulu Başkanı arasında güzel bir bağ var. Belki de insanlar bu ortamı kıskanıyor. Mersin’de bir kargaşa, kavga çıkarmak istiyorlar. Bugün meclis üyelerimizin tamamına sorun bu iş böyledir.  Ama Mersin’de kavga çıkarmaktan hoşlanan birkaç kişi var.  Biz onlara uymayacağız" diye konuşan Kızıltan, "Mersin Limanı’nda en büyük sıkıntı bekleme sürelerinin 10-11 günü bulması. Malınız geldi indirip çıkarmak zaman alıyor. Avrupa’daki limanlarda ise bu süre 4 gün. Bunu sordum. İskele yapılınca bu 11 gün 4 güne düşecek mi? Diye. 4 olmasa da 8-9 güne inebileceği söyledi. Bugün tüm lojistikçiler bekleme süreleri ve maliyetlerin yüksek olmasından şikayetçi.  En son Ulaştırma Bakanı ile görüştüğümüzde liman konudaki çalışmaların yürüdüğünü söylemişti. Ama tabi henüz herhangi bir şey yok. Havaalanı konusunda da bugün yüklenici firmanın yönetim kurulu başkanı, aynı zamanda Çerkezköy TSO Başkanı’dır, Mersin’deydi. Epey sohbet ettik. Öncesinde Adana’ya uğramış. Cumartesi günü havaalanı yatırımıyla açıklama yapacak. Randımanlı gidiyor. Başladı, şantiye hızla kuruluyor. Güçlü bir firma ama şöyle bir konu var. Süratle havaalanı üst yapı inşaatı başlayacak. Bittikten sonra buraya yapılacak hem karayolu hem demiryolu yatırımı var. Bu yatırımlar eş zamanlı başlayıp bitmeli. Havalimanı inşaatı bitti ama o yol bitmezse olmaz. O yolun havalimanı inşaatından önce bitmesi lazım. Yüklenici ile konuştuğumda bu konuyu direkt Cumhurbaşkanına iletmesini söyledim ki talimatla başlasın" ifadelerini kullandı. 

KONUŞTUKLARIMIZ ANKARA’DA DIKKATE ALINMIYOR SANILMASIN

Mersin'de konuşulan ve dile getirilen sorunların Ankara'da dikkat alındığını ifade eden Kızıltan, değerlendirmelerine şöyle devam etti: "Bizim burada konuştuklarımız Ankara’da dikkate alınmıyor sanılmasın. Geçen hafta Sanayi Bakanı ile randevum vardı ilk olarak Polipropilen tesisinin ne olacağını sordu. MTSO buna karşı mı? Dedi. Demek açıklamalarımız takip ediliyor. Bizim burada söylediklerimiz çok önemli. Vermek istediğimiz her mesajı vermeliyiz. Valimizle yaptığımız toplantı kent turizminin ayağa kaldırılması, hem turizm yatırımları hem kentin tanıtılmasıyla ilgili faaliyet yürütecek geniş katılımlı şirket kurulmasıyla ilgiliydi. Fikir alışverişi toplantısıydı. Biz daha önce birebir görüşerek fikirler alarak çalışmalar yürütüyorduk. O temaslarımızdan olgunlaşarak çıkan bir meyveydi bu toplantı. Belediye başkanlarımızın, Odaların, STK’ların, özel sektörün katılacağı geniş katılımlı çalışma. Mersin’in turizm atağına geçmesini sağlayacak bir proje. Bununla ilgili bir toplantı yaptık. Herkes umutlu. Fizibilite raporu hazırlıyoruz ardından harekete geçeceğiz.  Model Fabrika’nın bir bölümü yalın üretim sistemini kurgulayıp eğitimini verecek. Yalın üretim sistemi uzmanlarca eğitim alan firmanın elemanlarına benimsetilip felsefesi yerleştirilip, tekniğini, kurallarını öğretecek. Model Fabrika’daki eğitim gerçek işyerindeki eğitimle birleştirilerek yalın üretim sisteminin işletmelerde uygulanması hedefleniyor. İkincisi işletmelerde dijital dönüşümün gerçekleştirilmesi. Dijital dönüşümün her safhası için de eğitimler düzenlenecek. Bir de inovasyon merkezimiz var. Orada daherhangi bir firma ya da tasarımcı mevcut bir ürünü daha yenilikçi hale getirecek çalışmalar yapabilecek." 

YEREL SERMAYEYI KORUYUP BÜYÜTMELIYIZ

Yerel sermayenin korunup büyütülmesi gerektiğini ifade eden Kızıltan, "Ulusal ve uluslararası sermayenin öyle gücü var ki siyasetin tepe noktasındaki kişilere rahatlıkla ulaşıyorlar. İş dünyası kuruluşlarının tepe noktalarında yönetimdeler. Mevzuatı çok iyi takip etmişler ve iyi yönlendirmişler. Perakende sektörüyle ilgili yeni mevzuat hazırlanıyor. Eminim ki orada da etkili oluyorlardır. Bir telefonla en tepelerdeki insanlara ulaşabiliyorlar ama biz buradan ancak demeçler vererek, sosyal medyada yazarak sesimizi duyurabiliyoruz.  Çeşitli kurallar konulmalı. En önemli sorunlardan birisi şu. Konfeksiyon mağazaları var. Elbise almak isterseniz oraya gidiyorsunuz. Ayakkabı için ayakkabıcıya gidiyoruz. Buzdolabı almak için beyaz eşya satıcısına gidiyoruz. Bu mağazalar ise hepsini bir arada satıyor. Haftasonu dışarı çıkma yasağında beyaz eşyacı, konfeksiyoncu, zücaciyeci kapalı ama bu marketler içinde hepsi var, açıklar ve satıyorlar. Sanki fiyat artışını yerel marketler yapıyor gibi lanse ediliyor. Ben araştırdım zincir marketler yerelde denetleniyor mu hayır? Bakanlık denetliyor. Orantısız imtiyaz orantısız güç doğuruyor.  Türkiye’de ayağına taş değen bağırıyor. Kimse benim ayağıma değmiyorsa bu yol iyidir diyor. Kentin tüm portakal bahçeleri zamanında kesilmiş konut yapılmış. Kimse sesini çıkardı mı? Hayır. Halen imarda konut olarak belirlenmiş bazı alanlar var. Ruhsat alınmış ve ağaçlar patır patır sökülüyor. Bunlara kimse sesini çıkarmıyor. Duyuyoruz, kentin bazı yerlerinde 35-40 katlı bina ruhsatları veriliyormuş. Buradan söylüyorum lütfen kenti katletmeyin. Kentin siluetini, güvenliğini bozmayın. Bu da bir orantısız güç sağlıyor. Portakal bahçeleri kesilip sanayi sitesi yapılacaksa herkes karşı çıkıyor. Konut olunca çıkmıyor. Özellikle sahil kesiminde yüksek katlara ruhsat verilmemeli. Bu kent buna da sahip çıkıp bağırsın.  Belediyelerin, odalar ve STK’larla bir araya geldiği toplantı önemliydi. Aramızda yanlış anlamalar vardı samimi bir ortamda konuşup görüşünce birçok noktada mutabık kaldık ve bu toplantıları devam ettirmeye karar verdik" dedi. 

YENI IŞ ALANLARI YARATAMIYORUZ

"Kentin bütününe sahip çıkıp bütünsel planlama yapmalıyız. Sanayi sitesi kentte büyük ihtiyaç. Sektörel ticaret siteleri kurulması ihtiyaç. Hep birlikte planlamalıyız. Örneğin küçük sanayi sitesi artık sığmıyor, büyümek istiyorlar yer bulamıyorlar. OSB büyük geliyor. Küçük sanayi sitesi ile OSB arasında bir ölçekte bize sanayi siteleri lazım. Kent topyekun mücadele etmeli.  Üniversite okuyup bitirmiş. Devlete, ailesine maliyeti olmuş bir kesimimiz var. İş bulmakta o kadar zorlanıyorlar ki çevremizde de çok fazla. İş bulamayıp evde oturup ailelerinden aldıkları harçlıkla geçiniyorlar. Bir süre sonra da köreliyorlar" şeklinde konuşan Kızıltan, "Türkiye’nin şöyle bir sıkıntısı var ki yeni iş alanları yaratamıyoruz. Mevcut işletmelerimiz ise hep deneyimli personel arıyor. Gençlerin en çok karşılaştıkları sorun bu. Biz bu gençlere fırsat vermezsek bir yerde çalışmazlarsa bu deneyimi nerede elde edecekler. Üniversitelerde iyi eğitim yok deniyor. Tamam. Biz bu eğitim eksiğini işletmelerimizde fırsat vererek giderebiliriz. Devlet de üniversiteyi bitirmiş gençleri çalıştıranlara teşvik verebilir. Ben bu konuyu sosyal medyamda da paylaştım. Bazı duyarlı firmalar biz varız başkanım diye yanıt yazmış. Gençler de altına yazmış hangi okulları bitirdiklerine dair. Bu konuda bir kampanya başlatmaya hazırlanıyoruz. Belki Belediyenin Kariyer Merkezi işbirliğinde. Gençlerimizi işyerine yerleştirip eğitmezsek sonuç alamayız. Türkiye’nin en önemli sorunu bu. Sırf istatistiki rakamları artırmak, siyasi oy almak için üniversite açılmaz. Çok üniversite açarsak kalite düşer. Hiçbir konuda planlama yok. Dünyada en çok sistemin, kanunların değiştiği iki konu var biri Milli Eğitim, diğeri de kamu ihale kanunu, Reformlar geniş uzlaşı ile toplumun her kesimi için yapılır. Eşit ve adaletli bir hukuk sistemi olursa her şey yürür. Ama ben reform yaptım deyip, adı reform olursa sonuç gelmez" dedi.