Mersin Büyükşehir Belediyesi Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü tarafından yenilenen Veri Tabanlı Denetim ve İzleme Sistemi (SCADA) Merkezi ile Mersin’in tüm noktalarında içmesuyu şebekeleri, atıksu göstergeleri, içmesuyu ve basınç değerlerinin kontrolleri anlık izleniyor.  Kayıp-kaçağın engellenerek, suyun tüm döngüsünün takip edildiği yüksek teknolojiye sahip SCADA sistemiyle kuraklığa karşı da gerekli önlemler alınıyor. Sistemin uygulandığı pilot bölgede son 6 aylık sürede arızalarda yaşanan yüzde 62 ve faturalardaki yüzde 5’lik düşüş, bu teknolojinin ne kadar doğru bir yatırım olduğunu gözler önüne seriyor.

“KAYIP-KAÇAK ORANI NE KADAR AZALTILIRSA EVLERE FATURA O KADAR UCUZ GIRER”

Mersin için büyük önem taşıyan SCADA Merkezi’nin açılışını Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer yapmıştı. Başkan Seçer, açılıştaki konuşmasında, kaçak su kullanımlarının tespitini ve kontrolünü sistem üzerinden yapabileceklerini vurgulayarak, “MESKİ kaçak-kayıp oranını ne kadar azaltırsa Ayşe bacımın, Mehmet kardeşimin evine fatura o kadar ucuz girer. O kadar düşük gider. Bunun da bilinmesini istiyorum. Hiçbir yurttaşım suyu bizden çalan yurttaşımın bedelini ödemek zorunda değildir. Şimdi burada biz bunların da kontrolünü yapacağız. Demode olmuş bazı sistemlerde su kaçaklarını da göreceğiz. Onlara müdahale edeceğiz” açıklamasını yapmıştı. 2013 yılından beri SCADA sistemi kullanan MESKİ, RTU Kurulumu ile Mersin’in en uzak ilçe ve köylerindeki depoların ve şebeke hatlarının tüm bilgilerini izleyerek, kontrol ediyor. Sistemden uyarı ve ikaz alınan durumlarda, arıza ve sızıntı ekiplerine haber veriliyor. Ekipler tespit edilen bölgeye hızlıca giderek arızaya ve sızıntıya anında müdahale ediyor. Bu sayede yaşanan problem en kısa sürede çözüme ulaştırılıyor.

PILOT BÖLGELERDE IÇMESUYU ARIZA SAYISI SON 6 AYDA YÜZDE 62 AZALDI

MESKİ, Anamur’dan Çamlıyayla’ya kadar tüm tesislerini SCADA sistemine aktarmaya hızla devam ediyor. Şu ana kadar sisteme dâhil edilen içmesuyu tesisleri ile Mersin il nüfusunun yüzde 80’i, abone sayısının yüzde 66’sının kullandığı içmesuyunun takibi, bu merkezden kontrol ediliyor. Yapılan pilot çalışmada 8 bin 779 abonenin ve 27 bin 345 kişinin yaşadığı bölgede uygulanan anlık basınç yönetimi ile geçmiş yıllara göre bölgede içmesuyu arıza sayısı son 6 ayda yüzde 62, bölgeye verilen günlük su miktarı ise 1282 metreküp azaldı. Pilot bölgede yaşayan vatandaşların faturalarında yüzde 5 oranında düşüş yaşandı. SCADA Kayıp-Kaçak Şube Müdürü Ömer Pekmez, 2013 yılında kurulan SCADA Merkezi’nin 2020 yılında Avrupa standartlarına ulaşan bir merkez haline geldiğini vurgulayarak, şunları söyledi: “Mersin’de merkezde ve tüm ilçelerdeki içmesuyu depolarının seviyelerini online olarak uzaktan izleme şansına sahibiz. Aynı zamanda mahalle mahalle, bölge bölge nereye ne kadar su verdiğimizi debimetrelerimizle anlık olarak izleyebiliyoruz. Ortaya çıkacak olan büyük patlaklara sistemin vermiş olduğu alarm sayesinde kısa zamanda müdahale etme şansı buluyoruz. Dolayısıyla kayıp-kaçakların önüne geçmede en büyük kozumuz SCADA sisteminin bize vermiş olduğu bu faydalı bilgiler oluyor. Pilot bölge olarak Mersin’de bir bölge seçtik. Burada önce o bölgenin su kullanım ihtiyaçlarını, alışkanlıklarını izleyerek, o bölgenin su ihtiyacını ortaya çıkardık. İhtiyaç fazlası suyu bölgeye vermeyerek, günlük 1282 metreküp su tasarrufu sağladık. Otomatik olarak su faturalarında yüzde 5’lik bir düşüş yaşadık.”

“YILLIK 461 BIN 484 METREKÜP SUYUMUZ DEPOLARIMIZDA KALIYOR”

Sistemdeki arızaları takip eden SCADA Merkezi personeli Sebahattin Baynal, örneğin Akkent Mahallesi’nde debi miktarının normalden daha yüksek çıkmasının sisteme alarm olarak yansıdığını belirterek, “Alan taraması yaparak, suyumuzun boşa akmamasını sağlıyoruz. Kayıp-kaçağı da bu şekilde önlemiş oluyoruz. Pilot bölge uygulamamızla birlikte günlük 1282, aylık 38 bin 457, yıllık ise 461 bin 484 metreküp suyumuz depolarımızda kalıyor. Buradaki aylık kazancımız da en büyük 3 tane depomuzun tam kapasite doluluk oranına denk geliyor” dedi. Turunçlu Mahallesi sakini Fatma Fırat, SCADA sistemiyle faturalarının düştüğünü gözlemlediğini ve bu durumun ev ekonomilerine büyük bir katkı sunduğunu vurgulayarak, “MESKİ’nin kurmuş olduğu SCADA sisteminden dolayı suyumu rahatlıkla ve güvenle kullanabiliyorum. Faturalarımda da ciddi bir düşüş oldu. Çok rahatlıkla suyumu tüketiyorum ve indirimli kullanabiliyorum. Çamaşır makinemi doldurmadan çalıştırmıyorum. SCADA sistemi kayıp kaçağa dikkat ediyormuş. Ben de evimde su tüketimime çok dikkat ediyorum. Dişlerimi fırçalarken de suyumu kapalı tutarak tasarruf sağlıyorum” diye konuştu.

“FATURA TAHSILATI YAPARKEN GÖZLEMLEDIĞIM ŞEY, SU FATURALARINDAKI DÜŞÜŞ ORANLARI”

Turunçlu Mahallesi esnafı Ali Şahin, “Yaklaşık 10 senedir fatura tahsilatı yapıyorum. Fatura tahsilatlarını yaparken gözlemlediğim şey, su faturalarındaki düşüş oranları. Bu durum, MESKİ’nin yaptığı bir çalışma sayesinde gerçekleşmiş. Bunları da olumlu bir şekilde izliyoruz, görüyoruz ve takip ediyoruz. Bize faydalı olacağını düşünüyoruz. Faydasını da görmeye başladık. Umarım bütün Mersin’e faydalı olur” dedi. Turgut Türkalp Mahallesi sakini Fatma İnan, suyu çok dikkatli kullandığını belirterek, “Geleceğimiz için tasarruf yapmak zorundayız. Çamaşır, bulaşık yıkarken, duş alırken, ev silerken su kullandığımız her şeyde çok dikkat etmeliyiz. Su geleceğimiz ve bunu da çocuklarımıza öğretmeliyiz”  diye konuştu. Turgut Türkalp Mahallesi’nin bir diğer sakini Özgür Çaçur ise son 5-6 aydır su faturalarında düşüş yaşadığını söyleyerek, “MESKİ Genel Müdürlüğü SCADA sistemini kurmuş. O yüzden faturalarımızda düşüşler meydana gelmiş. MESKİ Genel Müdürlüğü’ne teşekkürlerimi iletiyorum” dedi.