Hüseyin KIRKGÖZ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, RadyoÜlkü’de Ufuk Cavlı ve Serkan Tultak’ın hazırlayıp sunduğu YerelGündem Programının canlı yayın konuğu oldu. 18 günlük tam kapanma kararını değerlendiren Kızıltan, "Tam kapanma kararı hem bekleniyordu hem de ihtimal verilmiyordu. Böyle bir durumla karşı karşıyayız. Tam kapanma ekonomiyle paralel hesaplanmalı. Tamam kapattık ama herkes muallakta. Buraya gelirken birkaç esnafla görüştüm ne yapacaklarını bilmiyorlar. Çeklerimiz, ödemelerimiz, kira ödemelerimiz, alacaklarımız var diyorlar. Sadece bizim alacağımız değil bizden alacaklı olanlar var zincirleme sıkıntı yaşanacak deniyor. Bunların hepsi düşünüldü mü? Önlem alındı mı? Atatürk Caddesi eski işletmelerinden bir arkadaşla oturup sohbet ettik. Nasıl çözülecek dedi parayla çözülecek. Para dışında bu ekonomik sorunun çözülme imkanı yok. Sanayici iyi durumda, üretim devam ediyor. Avrupa ülkelerinde üretim kısıntıya uğrayınca bizim ürettiklerimiz Dünyada talep olanağı buldu. İhracat yapılıyor, imalat sürüyor. Bizi ayakta tutan imalat sektörü ve tarım ihracatı. Ama hizmet sektörümüz, turizm, yeme içme sektörü çok kötü durumda" ifadelerini kullandı. 

ZİNCİR MARKETLERE YÜKSEK İLTİMAS TANINMIŞ DURUMDA

Zincir marketlere son derece yüksek iltimas tanındığına dikkat çeken Kızıltan, "O kadar büyük sermaye gücü de var ki hele pandemi döneminde sokağa çıkma yasağı döneminde korkunç ciro yapıyorlar. Bu marketlerin asıl açılış amaçları gıda üzerine. Ama gidiyorsunuz gıdanın dışında zücaciyeyi de oradan alabiliyorsunuz, ayakkabıyı, giysiyi, iç çamaşırı, hırdavatı da alabiliyorsunuz. Bu kadar çok imtiyaz vermek doğru mu? Türkiye’yi yönetenlerin bunu düşünmesi gerekiyor. Çarşıda dolaştım birçok konfeksiyoncu var. Bunlar hafta sonu kapandı. Şimdi tam kapanmada da 17 gün kapanacak ama zincir marketler konfeksiyon satmayı, beyaz eşya satmayı, ayakkabı satmayı sürdürecek. Gıda dışında her şey satacaklar. 17 gün boyunca gıda dışı ihtiyacımız olan her şeyi alma fırsatı bulacağız. Kapanma sona erdiğinde ben tüm ihtiyaçlarımızı karşıladığımız için çarşı pazarda alışveriş yapmamıza gerek kalmayacak. Bayram da bitmiş olacak. Biz bunu uzun süredir gündemde tutuyorduk. Artık o kadar çok yerde dillendirdik, basında yer aldık ki en son dün TOBB Başkanı Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu ile Akdeniz Bölgesi Oda ve Borsa Başkanları Toplantısı yaptık ve ilk konu bu oldu. Dün Sayın Başkanımız Rifat Hisarcıklıoğlu Kayseri ve Karaman İl Umumi Hıfzıssıhha Kurullarında bu konuda karar alındığını bildirdi. Bu kararların demek ki hükümet tarafından alınmasına ihtiyaç yok. İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulları da alabiliyor" şeklinde konuştu. 

"ESNAFIN HAYKIRIŞI ARTIK YERİNİ BULDU"

Esnafın haykırışının artık yerini bulduğunu ifade eden Kızıltan, "Sayın Valimizle konuştum Ankara’daymış hemen ilgileneceğini söyledi. Rifat Hisarcıklıoğlu bu kararları bize iletti hükümetin karar almasına gerek yok ilde yapılabiliyor dedi. Şimdi kelebek etkisi olacak ve tüm Türkiye’ye yayılacak. Tek tek tüm İl Umumi Hıfzıssıhha Kurullarını çalıştırmaya gerek yok. İçişleri Bakanlığı bir genelge yayınlayıp içine beyaz eşyayı da dahil edip gıda dışı satışı engellemeli. Sonrası için de uygulanması gereken bir durum. Perakende pazarının düzenlenmesi için yeni bir kanun taslağı hazırlanıyor bu hazırlanıyor diye önceden yüzlerce ruhsat alınmış. Şimdi bunlar manifaturacılığı, konfeksiyonculuğu, beyaz eşyayı, ayakkabıcılığı, zücaciye, elektronik hepsini bitirecek. Sermaye gücü elde ettiler diye piyasayı boğmanın anlamı yok. Tabi biz kendimize de çeki düzen vermeliyiz. Bu sektörlerle sürekli toplantı yapıyoruz arkadaşlar en azından birleşip satın almayı birlikte yapalım diyorum. Hepinizin ortak olduğu bir şirket kuralım yerel marketler tedarik zinciri. Benim bir marketim var 300 deterjana ihtiyacım var diğerinin 200 tane bir diğerinin 500 derken toplamda binlerce sipariş verme imkanı olacak. Ana depo orası olsun ve herkese oradan dağıtım yapılsın diyoruz. Bu konunun üzerine gidelim başka çare yok birleşmemiz lazım. Münferit, tek tek uğraştığımızda ne üst düzey siyasetçilere ulaşma imkanımız var ne büyük holdinglerle tek başımıza yarışma imkanımız var. Bu insanlar hükümetin içindeler bir telefonla cumhurbaşkanına ulaşabiliyorlar. Biz aylardır bağırıyoruz sesimiz kısıldı artık. Birlik olmalıyız. Güçlenmemiz lazım" diye konuştu. 

"VIRÜS ÖNLENSİN AMA PLANLAMA DA YAPILSIN" 

Ramazan Ayının piyasaı hareketlendirdiğini vurgulayan MTSO Başkanı Ayhan Kızıltan, "Bereket versin Ramazan ayındayız birçok kurum erzak dağıtıyor ama herkese yetişmek mümkün değil. Zaten çok kötü durumda olan, bugüne kadarki esnafımız 17 gün de çalışmayacak, sonrasında hadi artık açılabilirsiniz dendiğinde bunlar işletmelerini nasıl ayağa kaldıracak, raflarına malzeme koyması lazım. Hangi para ile alacak. Yanında çalışan işçilerin ustaların çoğu ayrılmış, kuryecilik yapıyor. Bunların hepsinin planlanmış olması lazım. Bir İngiltere tam kapanmaya gitse her şeyi planlıyor müracaat dahi etmiyorsun herkesin hesabına para yatırılıyor. Bizde bu karar açıklandı hepimiz ayaktayız. Sabah balıkçılar aradı biz genelgede yazılmamışız açılacak mıyız diye soruyorlar. Tatlıcılar yazılı bizim bozulacak malımız var ama genelgede adımız yok diyorlar. Hepsi oturulup düşünülmeli. Balıkçının da bu genelge içinde olması gerekiyor. Oturup plan yapılması lazım. Eğer böyle bir plan yapıldıysa ki birkaç gün önce yapılmıştır, Odalar Birliği ile de paylaşılsın ve katılımcılık sağlansın. Virüs önlensin ama planlama da yapılsın" dedi. 

“BAŞKA ÇARE YOK BİRLEŞMELİYİZ”

Sadece karar alınmasının yeterli olmadığını, yerel işletmelerin de kendisine çeki düzen vermesi gerektiğini kaydeden Kızıltan sözlerini şöyle tamamladı: “Konuyla ilgili komite üyelerimizle sürekli toplantı yapıyoruz. Onlara arkadaşlar en azından birleşip satın almayı birlikte yapalım diyoruz. Hepinizin ortak olduğu “Yerel Marketler Tedarik Zinciri” adı ile bir şirket kuralım. Diyelim benim bir marketim var 300 deterjana ihtiyacım var diğerinin 200 tane bir diğerinin 500 derken bu şirket aracılığıyla toplamda binlerce sipariş verme imkanı olacak. Ana depo orası olacak ve herkese oradan dağıtım yapılacak. Bu konunun üzerine gidelim başka çare yok birleşmemiz lazım. Münferit, tek tek uğraştığımızda ne üst düzey siyasetçilere ulaşma imkanımız var ne büyük holdinglerle tek başımıza yarışma imkanımız var. Bu insanlar hükümetin içindeler bir telefonla Cumhurbaşkanına ulaşabiliyorlar. Biz aylardır bağırıyoruz sesimiz kısıldı artık. Birlik olmalıyız. Güçlenmemiz lazım.” 

"MERSİN'İN BEKLEMEYE TAHAMMÜLÜ YOK"

Artık Mersin’e yapılacak yatırımlar için beklemeye tahammüllerinin olmadığının altını çizen Kızıltan, "Bunu da göstermemiz lazım. Geçen Mersin’in tüm il Oda ve Borsa Başkanları bir toplantı yaptık ve bu konu gündeme geldi. Mersin’in önemli projelerini artık hepimiz biliyoruz 4-5 proje var. Bunları yapmak da devlet için çocuk oyuncağı diye düşünüyoruz. Artık Türkiye’de her şey tepeden gelen talimatlarla oluyor. Dün de Akdeniz Bölge Odaları toplantısı vardı Sayın Hisarcıkloğlu’na da bitmeyen projeleri bildirdik. Bunlar biterse Çukurova’ya ciddi katmadeğer sağlayacak, hinterlandı Karaman’dan Konya’ya, Ankara’dan, Niğde’ye kadar büyük katmadeğer sağlayacak projeler. Dedik gelin siz de destek verin gidelim artık Cumhurbaşkanına siz de yanımızda olun ve anlatalım. Bugüne kadar siyasetçilere söyledik, alkışladık ama artık alkış yok. Bitsin yapılsın ondan sonra en kuvvetli alkışı yapalım. Mersin’e para harcamak demek Türkiye’ye para harcamak demek çünkü tüm çevremize etki ediyoruz. Ülkeye katkı sağlayan bir kentiz" şeklinde konuştu.