Necdet TAŞ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Ekotürk TV’de Ali Çağatay'ın sunduğu Son Seans Programı'na bağlanarak kent ekonomisini değerlendirdi. Mersin’in çok güçlü ekonomik kimlikleri olduğuna dikkat çeken Kızıltan, "Başta dünyaca ünlü bir lojistik kentiyiz, tarım kenti ve sanayi kentiyiz. Bunun yanı sıra son yıllarda turizmde de bir atağa kalktık. Mersin’de öyle dinamik bir yapı var ki, bu dinamik yapıyı kültür ve sosyal hayatta da ekonomide de görebilirsiniz. Bir sektör dursa diğer sektör çalışıyor. Bu anlamda ekonomik olarak pandemi sürecinde büyük sıkıntı çekmedik. Tüm Türkiye’de olduğu gibi hizmet sektöründeki firmalarımız sıkıntı çekti ama sanayi, tarım, lojistik gibi sektörlerde çarklarımız son derece hızlı döndü" ifadelerini kullandı. 

"PANDEMİDE KONTEYNER SIKINTISI YAŞANDI"

Mersin'in, hinterlandındaki kentlere ve ülkelere de hizmet eden bir kent olduğunu ifade eden Kızıltan, "Bu nedenle Mersin ticaretinde transport, lojistik, tarım açısından o kadar hareket yaşandı ki Türkiye ve dünyada ticaret yapan her insanı Mersin’de görebilirsiniz. Biz çok canlı bir dönem geçiriyoruz. Bizim dinamik, çalışkan ve araştırmacı ihracatçımız, önce yakın bölgemizle ihracatı iyi kavrayan dış ticaretçilerimiz, bugün dünyanın birçok ülkesine ticaret için gitmekte, çeşitli ürünlerimiz yurtdışında çok uzak ülkelere satılmakta. Dün Mersin’de Şili Büyükelçisi vardı Mersin ile ticareti artırmak adına gelmişti. Buradan da şunu görüyoruz ki Mersin’de ticaret gerçekten çok yönlü gelişmekte. Pandemi sürecinde en büyük sıkıntı konteyner bulma sıkıntısıydı. Hem ihracatçılar hem lojistikçiler büyük sıkıntı çekti. Tabi bu global bir sıkıntıydı ama dedim ya bizim iş dünyamız çok dinamik diye, çevre ülkelerdeki limanlardan konteynerleri toplayıp Mersin Limanı’na getirip bu sıkıntıyı gidermeye çalıştılar. Tabi bu konteyner sıkıntısı navlun fiyatlarını da son derece artırdı. Bunlar da tabi ihracatçının fiyatlarının maliyetinin artmasına neden oldu. Dış pazarlarda rekabet gücümüzün azalmasına sebep oldu diyoruz ama özellikle Avrupa ülkelerinde birçok sanayi sektörünün durup çalışmaması Mersin ve Türkiye’deki sanayi kuruluşlarının üretimlerini artırması sonucu navlunlara gelen aşırı maliyet sıkıntısını biraz olsun giderebildiler" şeklinde konuştu. 

"MERSİN BİR DAĞITIM NOKTASI"

Mersin'in İstanbul’dan sonra en büyük kara nakliyesine sahip kent olduğunun altını çizen MTSO Başkanı Ayhan Kızıltan, "Mersin bir dağıtım noktasıdır. Buraya gelen ürünler Avrupa’ya, Ortadoğu’ya, Rusya’ya Türk Cumhuriyetleri’ne dağılmaktadır. Navlunlar artsa da kentte hareketlilik durmadı. Türkiye’deki sanayi kuruluşları üretimi yavaşlatmayıp daha hızlı çalışıp daha çok üretince olumlu bir ekonomik hava yaratıldı. Mersin Limanı’na kaç gemi geldiği şu anda notlarımda yok ama artış gözle dahi görülüyor. Elleçlenen yük anlamında Mersin Limanı Türkiye’nin en fazla işlem yapan limanı durumunda. Geçen yıl 2 milyon TEU üzerinde bir elleçleme gerçekleştirilmiş. Bu önemli bir göstergedir.  Transit yük biraz daha fazla. Yüzde 60-70 gibi transit olarak üçüncü ülkelere giden yük olduğunu düşünebiliriz. Geçtiğimiz 4-5 sene öncesine kadar gelen cruise gemileri vardı. Böyle bir çalışma başlamıştı ama yıllar içerisinde bu gemilerin gelmesi durdu. Zaten pandemiden sonra da gündeme gelmedi fakat şimdi çalışmalarımız var. Hem valilik hem büyükşehir belediyesi hem de liman yetkilileriyle görüşüyoruz. Cruise gemileri için ek bir liman yapılması zorunlu görünüyor şu anda. Liman yükü o kadar arttı ki eğer cruise gemilerini getirmemiz için çaba göstermemiz gerekiyorsa en başta bir rıhtım yapmamız gerekiyor. Bu da tabi bir devlet projesi olabilir. Yoksa Mersin hinterlandı Doğu Akdeniz’de hem tarihi eserler hem doğal güzellikler olması açısından cruise gemilerinin uğrağı olabilecek önemli merkezlerden birisidir.  Örneğin Tarsus Hristiyanlık açısından çok önemli bir ilçemiz. Burada Saint Paul Kilisesi var. Aynı zamanda hinterlandımızda Nevşehir, Ürgüp Göreme, Adana, İskenderun, Hatay, Gaziantep’te çok özel, görülmesi gereken tarihi yerler var. Aynı şekilde Mersin’de ben iddia edebilirim ki Türkiye’deki en zengin kalıntılara sahip şehirlerden birisi. Cruise gemilerini çekmek için, bu misafirlerin Mersin ve hinterlandında zaman geçirebilmesi için çalışmalarımız var" diye konuştu. 

"ANKARA'YA ÇOK BASKI KURDUK"

Mersin Limanının hem kent hem de ülke için önemine dikkat çeken Kızıltan, "Mersin Limanı’nı Singapur ve Avustralyalı fon ortaklığı ile yüzde 10 kadar da Türk işletmeci ortaklığında MIP isimli bir şirket işletiyor. Yabancı sermayeli bir şirket işletiyor. Doğu Akdeniz’deki tek liman olması nedeniyle fiyatları da hayli yüksek ve bu da ihracatçılarımız ve lojistikçilerimiz tarafından sürekli serzenişe yol açmakta. Ayrıca Mersin Limanı’ndan İtalya’nın Trieste Limanı’na direk RO-RO seferleri yapılmaktadır. İki sefer varken şimdi bu haftada üç sefere çıkarıldı. Yani TIR’larımız Avrupa’nın kalbine direkt ulaşmakta. Çukurova Bölgesel Havalimanı da yapıldığında Mersin’de hem kara hem hava hem deniz hem de tren yoluyla lojistik imkanlarına kavuşmuş olacağız. Çukurova Bölgesel Havalimanı gerçekten yılan hikayesine dönmüştü ama biz Mersin olarak Ankara’ya o kadar çok baskı kurduk ki sonunda ihale yapıldı ve şu anda üst yapı ihalesi başladı. Program 2023 yılında havaalanının devreye alınması öngörülüyor. Ben de inanıyorum ki 2023 yılı sonunda faaliyete geçecektir. Bu limanın açılması bölgeye önemli bir fonksiyon kazandıracaktır. Çünkü şu anda uzak noktalara direkt uçuşlar yok. Adana’dan Kıbrıs ve Beyrut’a uçuş var ama bölgesel havalimanı ile bu liman bir hub limana dönüşecektir ve dünyanın birçok uzak ülkesinden uçaklar buraya inmeye başlayacaktır. Ayrıca kargo uçuşları da yapılacaktır. Bölgede üretilen tarım ürünlerinin taze şekilde saatler içerisinde Avrupa’daki pazarlara ulaştırılması sağlanacaktır. Turizm açısından da çok önemli olacak. Bölgeye turistlerin taşınması anlamında da uluslararası uçuşlar önemli katkı sağlayacaktır. Hem tarıma, lojistiğe, sanayiye hem de turizme büyük katkı sağlayacaktır. İskenderiye’ye RO-RO hattı şu anda yok ama Lübnan Beyrut Limanı’na yapılıyor. Ama daha çok bizim seferlerimiz Avrupa’ya yapılıyor. Bu güzergahtaki trafiğin çok artmasıyla biz de RO-RO hattını işleten firma ile kurduğumuz sıkı diyalogla 3. geminin seferlere başlaması sağlandı ve bu da yük trafiğini daha da artıracaktır" dedi.  

"BÖLGEDE KURAKLIK VAR"

Özellikle Akdeniz ve Ege Bölgelerinde yağış azlığı nedeniyle kuraklık yaşandığına dikkat çeken Kızıltan, "Bu sene bölgemizde de son derece şiddetli bir kuraklık var. Bu da tarımı çok etkiliyor. Kuyulardan çekilen sular örneğin 30 metreden su çekilirken bu 50-60 metrelere düştü. Çiftçi daha derinden su almak için yatırım yapmak zorunda. Bunu da yaparken bir zaman geçiyor ve tarlanın sulanması gecikiyor. Ayrıca o kadar dramatik bir iklim değişikliği var ki, sıcaklıklar birden 40 derecelere çıkıyor ve bu aşırı sıcakta yüksek kesimlerdeki kiraz gibi meyvelerin üretiminde çok olumsuz etki yaratıyor. Kiraz üretimi büyük darbe yedi diyebilirim. Aynı şekilde şeftali konusunda da sıkıntı var.  Narenciye konusunda da bir rekolte düşüşü bekliyoruz. Umarım kuraklık geçici olur yağmurlar yağmaya başlar. 2 gün önce iyi bir yağmur yağdı. Bu yağmurların özellikle tarım alanlarında artmasını diliyoruz. En önemli olumsuzluk iklim değişikliği. Bunun mutlaka devlet tarafından göz önüne alınıp planlama yapılması gerekmekte. Biz burada gerçekten bu değişimi hissediyoruz. Doğaya ve tarıma verdiği zararı da gözle görebiliyoruz. Devletin ciddi anlamda bir politika yürütüp planlama yapması gerekmektedir" şeklinde konuştu. 

"İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ BİR PROGRAM PLANLIYORUZ"

MTSO olarak özellikle iklim değişikliği ile ilgili bir program planladıklarını kaydeden Kızıltan, "Farkındalık yaratma konusunda. Ne gibi önlemler alınabilir bununla ilgili bir dizi program planlıyoruz. Halkta büyük hassasiyet var. En ufak bir ağaç kesiminde tüm kent ayağa kalkıyor. Sorun şurada ki, Ankara’dan Mersin ya da başka bir şehirde yatırım planlanıyor ve bu plan yerel dinamiklere, belediyeler olsun, odalar olsun, meslek odaları olsun ilgili dinamiklere danışılmadan tepeden inme kararlarla yapılıyor. Bundan dolayı büyük bir kargaşa çıkıyor. Mersin bu konuda gerçekten çok duyarlı. Birkaç tane böyle yapılmaması gereken yatırım vardı tüm kent birlik olup sesini yükseltti ve o yatırımların yapılmaması sağlandı.  Nüfus o kadar arttı ki en kolay iş inşaat yapmak. O kadar çok inşaat var ki belediyelerin geliri de ruhsat harcı ağırlıklı olunca çalışmaları yeni konut alanları üretmekle geçiyor. Mersin’de yeni imar planlarının yapılıp yeni inşaatların başlamasıyla ilgili yine büyük bir kargaşa var. Belediyeler, STK’lar ve inşaatçılar arasında anlaşmazlık oluyor tabi. İşte kavga etmeden herkes bir araya gelip neresi tarım alanı neresi sanayi alanı, neresi turizm alanı olmalı kentin bir bütün olarak bir araya gelip belirlemesi gerekmekte. Yoksa ben yaptım oldu dendiğinde tüm kent birbirine geriyor. Koordineli bir çalışmayla bu sorunların üstesinden gelinebileceğini düşünüyorum" ifadelerini kullandı.