Necdet TAŞ

Mersin’de şeftali üreticileri zor durumda. Mezitli ilçesine bağlı Sarılar, Tepeköy, Kocayer ve Zeybekler Köylülerinde şeftali üreticili yapan üreticiler umudunu yitirmiş.  Son aylarda özellikle sert çekirdekli meyvelerde yaşanan don ve dolu afeti, Akdeniz meyve sineği ile ilgili sıkıntılar ve son olarak meyve suyu fabrikalarının ürünleri düşük fiyattan alma isteği üreticiyi kara kara düşündürüyor. Mersin Ziraat Odası olarak meyve suyu fabrikalarının açıkladığı fiyatla ilgili bir yaptırım güçlerinin olmadığının altını çizen Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, “Biz ancak yaşanan sorunları medya yoluyla yetkililere duyurmak ve kamuoyu oluşturmak gibi bir şey yapabiliriz. Yetkililerden bu konuda destek istiyoruz. Üreticinin çığlığını duysunlar artık. Üretici artık toprak ve üretimden kopuyor” dedi. 

“ÜRETİCİNİN ÇIĞLIĞINI DUYUN ARTIK”

Meyve suyu fabrikalarının ürünleri düşük fiyattan almasına tepki gösteren Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz,  “Meyse Suyu Fabrikaları özelleştirildiğinden bu yana adeta üretici bu fabrikaların eşiri edilmiş durumda. Çiftçinin eskiden alım garantisi veren devlet babası vardı ancak şimdi o da yok. Çiftçi kaderine terk edilmiş durumda. Tam da şeftali hasadı başlamışken çiftçiyi derinden üzen gelişmeler yaşanıyor. Çiftçi tamamen umudunu kaybetmiş ve yitirmiş durumda. Mersin, şeftali üretiminde Türkiye’nin çok önemli kentlerinin başında geliyor. Ancak yaşanan don ve dolu afetinin ardından rekoltede büyük düşüş yaşadık. Bir de bunun üstüne alımda fiyat düşüklüğü işi daha da kötü duruma soktu. Mersinli üretici, köylü ve çiftçi adeta kaderine terk edilmiş durumda. Geçen sene 3 TL’den fiyat veren meyve suyu fabrikaları bu yıl 2 TL fiyat veriyor. Girdi maliyetleri 4 katı artmışken alım fiyatlarının bu kadar düşük tutulması üreticinin belini büküyor. Bu bir vicdansızlıktır ve kabul edilebilir bir şey değildir. Buradan meyse suyu fabrikalarına seslenmek istiyorum; el vicdan… Mersinli üretici adeta meyve suyu fabrikalarının vicdanına terk edilmiş durumda. Bu konuda bir yaptırım gücümüz de yok. Fındık ve çaydaki taban fiyat uygulaması Mersinli üreticinin ürünlerine uygulanmıyor. Rekabet koşulları oluşturulmuyor. Tüccarın iki dudağı arasında çıkacak rakama bağlıyız. Fındık ya da çayda devlet taban fiyatı oluşturuyor da bizim ürünlerimiz de neden oluşturulmuyor? Mersin üreticisi neden sahipsiz?” diye sordu.  

“TARIM SEKTÖRÜ ÜSTÜ AÇIK BİR FABRİKA”

Akdeniz Meyve Sineği ile mücadele için devletin bir bütçe oluşturması gerektiğinin altını çizen Yılmaz, “Bu konuda gerçekten muhatap arıyoruz. Çifti tek başına bu konuda çare arıyor. Devletimiz üreticisine ve çiftçisine sahip çıkmıyorsa kim sahip çıkacak? Biz oda olarak tek başımıza ne yapabiliriz ki? Üretici ne yapacağını şaşırmış durumda. Hani derler ya bir dokun bir ah işit… İşte çiftçi şuanda tam da bu halde. Çiftçinin sorunları bitmek bilmiyor” dedi. Tarım sektörünün üstü açık bir fabrika olduğunu vurgulayan Yılmaz, “Mersin bu bakımdan gerçekten de üstü açık bir fabrika. Bu kadar önemli ve stratejik bir sektöre devletin yeterince destek vermesi lazım. Bu konuda çok önemli bütçeler oluşturulmalı. Teknik kadrolar yetiştirilmeli. Artık geçinemez hale doğru gelen üreticimize sahip çıkın. Buyurun gelin oturup hep birlikte çözüm bulalım” dedi.

GÜN: “SULAMA SUYU SORUNUMUZ VAR”

Sarılar Mahallesi Muhtarı Halil Gün, “Üretimle ilgili şuan en büyük sıkıntılarımızdan biri sulama suyu. Gölette suyumuz olmasına rağmen düzenli bir sulama yapamıyoruz. Yetkililerin suyu köyler arasında adaletli bir şekilde dağıtmalarını talep ediyoruz. Daha önceki yıllarda da bu sorunu yaşadık ve yine yaşıyoruz. Gölet Devlet Su İşleri’nin yaptığı gölet ancak DSİ bu konuya el atmak istemiyor. Burada bu göleti ortak kullanan köyler olarak sorun yaşıyoruz. Onları da suçlamak istemiyoruz ama bu sorunun bir şekilde çözülmesi lazım” dedi. Ürünlerinin yaşanan dolu ve don afetinden dolayı ürünlerinin meysuluk olduğunu ifade eden Gün, “Anca meyse suyu fabrikaları çok düşük alım fiyatları açıklıyor. Zaten su yüzünden istediğimiz kalitede ürünlerimizi yetiştiremedik” ifadelerini kullandı.

KURT: “İLAÇ BULAMIYORUZ”

Tepeköy Mahallesi Muhtarı Nevzat Kurt, “Tarım Kredi Kooperatifi bize sattığı ilaçları ilaçlamada kullandığımız için bize 4 ila 10 bin arası para cezası kesiyor. Biz bu konuda ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız. Buna çare arıyoruz. Bize her tarafı ekin biçin diyorlar ama kullanacak ilaç bulamıyoruz. Madem aldığımız bu ilaçlar yasaklı o zaman bu ilacı bize neden sattınız? Ya bize kesilen cezalar iptal edilsin, ya da bize sattıkları ilaçların parasını geri iade etsinler. Hasat zamanı geldi geçiyor ancak malı satacak kimse bulamıyoruz. Meyse Suyu Fabrikaları ucuza ürünlerimizi elimizden almaya çalışıyor. Geçen sene amonyak gübre 70 TL’ydi ancak bu yıl aynı torbayı 450 TL’ye aldık. Yani ortalama yüzde 300’lük bir girdi maliyetlerinde artış var. Biz bu ürünü geçen yıl Meysu’ya 3 TL’den verdik ancak bu yıl 2 TL fiyat verdiler. Hepimiz zor durumdayız. Bir nevi köyler şuan cenaze evi gibi. Bu vadinin içi ve Tepeköy şuan cenaze evi gibi. Bu vadi yıllık ortalama 120 bin ton şeftali üreten bir vadi. Üreticinin morali yerlerde. Normalde bu tarihlerde şeftali üreticisinin keyfinden ve neşesinden geçilmezdi. Devlet babadır ve bu konuya bir el atmalı” şeklinde konuştu.

ÖZTÜRK: “KÖYDEKİ TARLALAR İCRALIK DURUMDA”

Kocayer Mahallesi Muhtarı Mehmet Ali Öztürk, “Geçen yıl mazot 7 TL ve gübre 70 TL iken biz meysuya ürünlerimizi 3 TL’den satıyorduk. Ancak bugün maliyetler 4 katına çıkmışken meysu fiyat indirip bize 2 TL teklif ediyor. Yetkililer bu konuda bize sahip çıkmıyor. Umudumuzu yitirmiş durumdayız. Bizim 2 TL’ye sattığımız şeftali marketlerde 18 TL’ye satılıyor. Benim köyümün yani Kocayer’in tüm tarlaları şuan icralık durumda. Eğer böyle devam ederse yarın öbür gün biz kendi tarlalarımızda yevmiyeci olarak çalışmak zorunda kalacağız. Bu şekilde çiftçiyi üretimde tutamazsınız. Acil bir şekilde bu konuya müdahale edilmesi lazım. Fındık ve çayda taban fiyat var ama bizim ürünlerimizde yok. Bizim ürünlerimize taban fiyatı olarak en az 5 TL konulması lazım ki biz de kazanabilelim. Dediğim gibi şuan Kocayer’in yüzde 98’i icralık. 20 gün içinde müdahale edilmezse yapacak hiçbir şey kalmaz. Kaygılı ve endişeliyiz. Artık siyasetçiler de uğramaz oldu. Hele hele iktidar partisi milletvekilleri hiç uğramaz oldu” dedi. Zeybekler Mahallesi Muhtarı Sönmez Deynekli, “Şeftalinin bize maliye 3,5 TL iken meysuyun açıkladığı fiyat 2 TL. havanın kurak geçmesinde dolayı istediğimiz kalitede ürün yetiştiremedik. Çiftçinin hali perişan” dedi.