Necdet TAŞ

Türkiye'nin ilk nükleer santrali Akkuyu Nükleer Güç Santrali, yakıtın gelmesiyle "nükleer tesis" statüsüne kavuştu. Yapılacak ön testlerin ve hazırlıkların ardından ilk ünitenin devreye alınması planlanıyor. Nükleer enerjiden elektrik üretiminin gelecek yıl başlaması hedefleniyor. İlk ünitenin devreye alınması için geri sayımın başladığı projede, bugün taze nükleer yakıtın tesise gelmesiyle santral "nükleer tesis" statüsü kazandı. Yakıtın tesliminden sonra yapılacak ön testlerin ve hazırlıkların ardından ilk ünitenin devreye alınması planlanıyor. Diğer 3 ünitenin de birer yıl arayla faaliyete geçmesi hedefleniyor. Türkiye'ye getirilecek yakıt çubukları, Akkuyu NGS'nin faaliyete geçmesiyle 1,5 yıl boyunca elektrik üretiminde kullanılacak. Kullanım ömrünü tamamlayan nükleer yakıt çubukları önce reaktör bölgesinde hazırlanan bir havuzda soğutma işlemine alınacak. Ardından da hazırlanan özel bir yerde muhafaza edilecek. Yakıt çubuklarıyla kullanım süresince 124 bin 500 vagon kömürden elde edilen enerjiye eş değerde ısıdan, karbondioksit salımı olmaksızın elektrik üretilecek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Akkuyu Nükleer Güç Santrali İlk Nükleer Yakıt Getirme Töreni'ne canlı bağlantı ile katıldı.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN; “ARTIK AKKUYU NÜKLEER TESİS HÜVİYETİ KAZANMIŞTIR”

Türkiye'yi dünyanın nükleer güç sahibi ülkeler arasına sokacak büyük hamlenin sevincini yaşadıklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Bu törenle milletimize olan bir sözümüzü gerçekleştirmiş oluyoruz. Akkuyu NGS'nin üretime geçmesinden bir önceki aşaması olan nükleer yakıtların santral sahasına getirilmesine şahitlik ediyoruz. Artık Akkuyu nükleer tesis hüviyeti kazanmıştır. Ülkemiz 60 senelik gecikmenin ardından nükleer güç sahibi ülkeler ligine yükselmiştir. Avrupa komisyonu nükleer enerjiyi yeşil enerji ilan ederek bu konudaki tereddütleri gidermiştir. Projemize en başından beri destek veren Putin başta olmak üzere tüm Rusya makamlarına şükranlarımı sunuyorum. Her biri 1200 megawatt güce sahip 4 reaktörlü santral inşa ediyoruz. Milli bütçemize yük getirmeyen finansman modeliyle hayata geçirilmiştir. Akkuyu Rusya ile aramızdaki en büyük ortak yatırımdır. 20 milyar dolarlık proje Rosatom tarafından tasarlanmış ve inşa edilmiştir. Bakım, işletme ve santraller için işletmeden çıkarma işlemlerinin sorumluluğu yükleniciye aittir. 2028'e kadar santral hizmete girecektir. Ülkemizin elektrik tüketiminin yüzde 10'u buradan karşılanacaktır. Burada tam kapasitede 35 milyar kilowatt saat elektrik üretilecektir. Stratejik yatırım unvanını hak ediyoruz. Doğal gaz ithalatının düşmesine 1,5 milyar Dolar katkısı olacak proje milli gelire de olumlu yönde katkı yapacaktır. Proje kapsamında Rusya'da eğitim görerek santral görev yapacaklar ülkemizin nükleer güç alanındaki insan gücünü zenginleştirecektir. 300'ü aşkın mühendisimiz Rusya'da yetiştirildi. Bu santrali planlarken önceliklerimizin başında güvenlik gelmiştir. Santralimizin 6 Şubat depremlerinden etkilenmemesi, mühendislerin işlerini ne kadar titizlikle icra ettiğini gösteriyor. Bu proje ile ikinci ve üçüncü santrallerimiz için de en kısa sürede harekete geçeceğiz. Rusya'nın Hatay'da kurduğu sahra hastanesi için özellikle milletim adına teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.

PUTİN; “AKKUYU, TÜRK-RUS TARİHİNİN EN BÜYÜK PROJESİ”

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, “Bugün Nükleer yakıt yüklüyoruz. Bu gerçek anlamda Türk-Rus tarihinde en büyük ortak projelerinden biri olan inşada bu denli önemli bir aşamaya delinmesinden dolayı tebrik ediyorum. Bu pilot bir projedir. Hem karşılıklı yarara dayalı ve ekonomik çıkar teşkil eden bir projedir. İki ülke arasındaki çok yönlü partnerliğimizi de pekiştiriyor. Bunun temelinde de iyi komşuluk, karşılıklı saygı ve yarar gibi ilkeler bulunuyor. Tabii ki doğal gaz çok pahalı bir ürün pazar fiyatı da artacak. Türkiye artık bir nükleer enerjiye sahip bir ülke olacak. Nükleer enerji, dünyanın en ucuz enerjilerinden bir tanesidir. Böyle bir avantaj sağlıyor Türkiye'ye. Ayrıca gazımızın üçüncü ülkelere sevk edilmesi konusunda iş birliğimizi güçlendirmeye karar verdik. Türkiye'de bir gaz merkezi kurulacak. Talebi olan yabancı tüketiciler de doğal gazımızı bu merkezden piyasa fiyatlarından satacağız. Sayın Cumhurbaşkanı ile ayrıca tarım alanındaki iş birliğimizi pekiştirmek, tarım ürünlerimizin ihracatını karşılıklı olarak artırmak, uluslararası gıda güvenliği konusundaki koordinasyonumuzu artırmaya karar verdik. Sayın Erdoğan'ın fakir ülkelere un sevk etmek gibi bir teklifi var. Bu un Rus tarafında ihraç edilen tahıllardan Türk un fabrikaları tarafından üretilecek. Her iki taraf ileride turistlik alışverişlerinin artırılması gerektiğini kaydetti. Bilindiği gibi Türk tatil beldeleri vatandaşlarımız arasında büyük rağbet görüyor. Geçen sene Türkiye2ye 5 milyonun üzerinde Rus vatandaşı geldi. Bunun için olumlu zemin oluşturmak adına biz ikili uçak severlerimizin sayısının artırılmasına karar verdik. Türkiye için üzüldük. Can ve mal kaybı  yaşadı. Bunu hep dillendireceğiz. Türkiye hükümetine ne denli zor görevlerin düştüğünü de çok iyi anlıyoruz, cumhurbaşkanına da aynı şekilde. Hem altyapı onarılacak, yaşam tesisleri, sosyal tesisler kurulacak. Bunda da Türk partnerimize gerekli desteği sağlamaya hazırız. Türkiye'ye Rus altyapı malzemelerini sevk etmeye hazırız. İnşaat sektörü Türkiye'de gelişmiş bir sektör” dedi.

DÖNMEZ; “TÜRKİYE YÜZYILI’NIN YENİ NESİL ENERJİSİ OLACAK”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de, “60 yılı aşkın süredir niyetlense de maalesef hayata geçiremedi. 2000’li yıllar kadar ortalama hükümetlerin süresi 18 ay. 18 ayda bu projenin anlaşmasını bile imzalayamazsınız. Bunu imzaladınız, projelendirmesiyle ilgili hazırlıklar var. 2017’de Meclis’ten geçmiş 2018’de ilk kazmayı vurmuşuz. Bugün 5’inci yıl. Dünyada bu kadar hızlı ilerleyen bir proje olacağını tahmin etmiyorum. İlk defa nükleer yakıtı tesise getiriyoruz. 1 yılda işletmeye alma çalışmaları devam edecek. Bu ve benzeri birçok projede ne kadar önemli olduğunu vatandaşımız gayet iyi bir şekilde gördü. TOGG yerli aracımız var. İHA’larımız, SİHA’larımız var. 1 hafta önce karaya getirdiğimiz Karadeniz gazı projesi var. Bunlar siyasi irade olmaksızın yapılabilecek işler değil. Akkuyu artık nükleer tesis statüsüne kavuşuyor. İnşallah önümüzdeki yıl nükleer enerjiden elektrik üretmeye başlıyoruz. Türkiye'mizin enerji kaynaklarına bir yenisini daha ekleyerek enerji portföyümüzü çeşitlendirmiş olacağız. Akkuyu Nükleer Güç santrali Türkiye Cumhuriyetinin tek kalemde en büyük yatırımı olarka her gün biraz daha yükselmeye devam ediyor. 80 yıl işletme süresi boyunca 7 gün 24 saat kesintisiz sürdürülebilir ve çevre dostu olacak. Yıllık elektrik ihtiyacımızın yüzde 10'unu bu tesisten sağlayacağız. Yıllık 7 milyar metreküp doğal gaz ithalatı 35 milyon ton karbon salınımının önüne geçmiş olacağız” dedi.

AKKUYU NÜKLEER GÜÇ SANTRALİ PROJESİ HAKKINDA BİLGİLER

 Akkuyu NGS ile Türkiye’nin elektrik arzının yüzde 10’u karşılanacak. CO2 salımı yıllık 35 milyon ton azalacak. Projeye 6,5 milyar $ yerli katkı sağlanacak. Yıllık 7 milyar m3 doğalgaz ithalatı önlenecek. 4 ünitenin tamamında Nükleer Düzenleme Kurumundan (NDK) alınan inşaat lisansı ile çalışmalar devam ediyor. Dünyada sadece 5 adet bulunan dünyanın en büyük vinçlerinden iki tanesi (Liebherr LR 13000) Akkuyu NGS’de görev yapıyor. Dünyanın en büyük nükleer güç santrali şantiyesi ülkemizdedir. Şantiye sahasında en yoğun dönemde yaklaşık 30.000 kişi çalışıyor. Çalışanların %80’i Türk.  Akkuyu NGS projesinde başta nükleer enerji, inşaat, elektrik elektronik olmak üzere 600’ü aşkın Türk mühendis görev yapıyor. Akkuyu projesi NDK, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlar ile uluslararası bağımsız denetim kuruluşlarınca sürekli denetlenmektedir. 317 öğrenci eğitim için Rusya’ya gönderildi. Rusya’dan dönen 291 yüksek nükleer mühendis Akkuyu’da iş başı yaptı. 26’sı eğitimine devam ediyor. MEB YLSY bursu ile yaklaşık 500 öğrenci yurtdışında eğitim görmek üzere seçildi.