Neşet TORUN

Tarsus’ta yaş meyve ve sebze üretici kooperatifinin kurulması için tüm çiftçilerimizi duyarlı olmaya, birlik olmaya davet eden Tarsus Ziraat Odası Meclis Başkanı Abdullah Seki, son yıllarda ekimi artan sert çekirdekli ürünlerin bu yıl arzu edilen geliri sağlayamadığını söyledi. Konuya ilişkin ayrıntılı değerlendirmede bulunan Seki,  “Bölgemizde ve özellikle Tarsus ilçemizde son yıllarda yoğun sert çekirdekli bahçe dikimi nedeniyle üreticilerimiz bu yıl ilk krizini yaşamıştır. Eğer tedbir alınmaz ise önümüzdeki yıllar daha büyük krizlere gebedir. Maalesef çiftçimiz; doğaya karşı savunmasız, ilaç ve gübre sektörü ile fidan ve tohum sektörüne karşı korumasız, tüccar ve komisyoncuya karşı yalnız ve sahipsizdir” ifadelerini kullandı.

“HAL YASASI İLE ÇÖZÜM BEKLENMEMELİ”

Türkiye’de yaş meyve ve sebze üreticiden toplayıcı, simsar, komisyoncu, tüccar ve perakendeci gibi aracılar yoluyla tüketiciye ulaştırıldığına dikkat çeken Seki, “Yaş meyve ve sebze üretici örgütlenmesinin arzulanan düzeyde olamaması, pazarlama kanalının uzamasına ve tüketicinin ödediği paradan üreticinin eline geçen miktarın düşmesine yol açmaktadır. Türkiye’de kuru üzüm, kuru incir, fındık, yer fıstığı, Antep fıstığı, yaş üzüm pazarlamasında bölgesel olarak bazı birliklerin faaliyette bulundukları bilinmektedir. Taban fiyat esasına göre devlet desteğinde iç ve dış pazarlamaya yönelik faaliyet gösteren söz konusu satış kooperatifleri pazarlama açısından deneyimli bir kadro ile yerleşik bir düzene sahip bulunmaktadırlar. Böylece başlıca kuru meyveler, belirli ölçüde devlet garantisinde pazarlanırken, raf ömründen dolayı riski en yüksek olan yaş meyve ve sebzeler bu tür fiyat ve pazar garantisinden yoksun bulunmakta ve dolasıyla acımasız piyasa şartlarında sahipsiz kalmaktadır. Gelişmiş ülkelerde özellikle Avrupa birliğinde üreticinin tamamına yakınının örgütlenmiş olması üreticilerin sürdürülebilir seviyede tarım yapmalarının ana nedenidir. Bu nedenle Türkiye’de ilk yapılacak olan üretici örgütlenmesinin tamamlanmasıdır. Aksı takdirde binlerce aracının faaliyette bulunduğu yaş meyve ve sebze sektöründe bütün sorunların hal yasası ile çözülmesi beklenmemelidir” şeklinde konuştu.

“HERKESE GÖREVLER DÜŞÜYOR”

ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde hallerin; genellikle belediyeler ve çiftçi kooperatifler tarafından kurulduğuna vurgu yapan Seki,  “Çiftçiler bu hallerin idarelerinde de görev almaktadır. AB’de meyve ve sebze pazarlanmasında aktif rol oynayacakları düşüncesiyle üretici organizasyonları desteklenmektedir. AB ülkelerinde yaş meyve ve sebzenin toptancı hallerine girme zorunluluğu bulunmamaktadır. Yaş meyve ve sebze genel olarak 3 kanaldan perakendeciye ulaştırmaktadır; Toptancı Halleri, Büyük Dağıtıcı Marketleri ve Üretici Birlikleri…  Bunlardan büyük dağıtıcı marketler, toptan ve perakende dağıtım yapabilmektedir. AB 1996 yılında çıkarttığı tüzükle üretici örgütlerini sebze ve meyve piyasasının temel taşı kabul ederek, özellikle sebze ve meyve pazarlanması konusundaki faaliyet alanlarını genişletmiştir. Avrupa birliğinin üreticilere, üretici birlikleri vasıtasıyla yardım etmesi de üretici birlikleri altında örgütlenmesinde etkisi olmuştur. Bizde de bir an evvel gelişmiş dünya ülkelerinde olduğu gibi üretici örgütlenmesi tamamlanmalı ve desteklenmelidir. Burada da görev başta üreticilerimize, ziraat odalarımıza, Belediyelere ve Tarım bakanlığına düşmektedir. Belediyeler bu işin lokomotifi olmalıdır, üretici bölgelerinde ortağı olacakları kooperatif vasıtasıyla ürünlerin pazarlanmasından , tarımsal sanayisinin kurulmasına, tüketici bölgelerinde kuracakları belediye şirketleri ile üretici bölgelerindeki kooperatiflerden temin edecekleri ürünleri doğrudan tüketiciye satış noktaları kurarak ulaştırabilirler” diye konuştu.

“DUYARLI VE BİRLİK OLUN”

Bunun sonucunda üreticinin en büyük problemlerinden biri olan pazarlama sorunundan kurtulacağını, tüketicinin de aracısız temin edeceği ürünü daha ucuza temin edeceğinin altını çizen Seki, “Bu durum üretici ve tüketiciyi memnun edeceği gibi, bugün bahçe ve tarla kenarlarına, yol ve kanal boylarına dökülen ihtiyaç fazlası ve çıkma ürünlerin kurulacak tarımsal sanayilerle değerlendirilmesi milli ekonomimiz içinde kazanım olacaktır. Dünya yaş meyve ve sebze sektöründe rekabetin acımasızca sürdüğü bir gerçeklikte bölgemizde rekabet üstünlüğü olan ürünler tespit edilerek, rekabetçi bir anlayış ekseninde faaliyetler yürütülmelidir. Yaş sebze ve meyvede sektörün en önemli sorunlarından biriside kayıt dışılıktır. Tarım bakanlığımız mutlaka en kısa zamanda planlı ekim dikim modelini uygulamaya geçirmelidir. Günümüzde sadece üretmek yeterli olmamaktadır. Ürün yeterli miktarda ve nitelikte olmalı, düşük maliyetle üretilerek “ müşteri odaklı bir bakış açısıyla “tüketiciye en yüksek tatmini sağlayacak şekilde ulaştırılması amaçlanmalıdır. Yaş meyve ve sebze üretiminde işletme bilincinin geliştirilmesi ve üreticinin örgütlenmesi, sektör için mutlak bir koşuldur. Tarsus’ta yaş meyve ve sebze üretici kooperatifinin kurulması için tüm çiftçilerimizi duyarlı olmaya, birlik olmaya davet ediyorum” dedi.