Necdet TAŞ

Yargıya ilişkin düzenlemeler içeren Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı. Kanunla, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı doğrultusunda Avukatlık Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor. Buna göre, avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması, avukatlık stajının yapılmasına engel olmayacak. Adli ve idari yargı hakim ve savcı adayları veya yardımcıları ile hakim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar da görev yeri saklı kalmak kaydıyla mahkemelerde yapılan staj sürecinde aylıksız veya ücretsiz izinli olarak avukatlık stajı yapabilecek. Bu dönemde ilgilinin talebi üzerine yıllık izinler de kullandırılabilecek. Avukat yanında yapılacak staj sürecinde ise kamu kurum ve kuruluşu tarafından ilgilinin ifa ettiği kamu görevini aksatmayacak şekilde çalışma saatleri ile izin dönemleri ve süreleri düzenlenebilecek. Ancak ifa edilen kamu görevinin niteliğinden dolayı aynı anda staj yapma durumunda kamu görevinde aksama ortaya çıkacağı hallerde avukat yanında yapılan staj sürecinde de ilgiliye aylıksız veya ücretsiz izin verilebilecek. İlgili mevzuatta memur kadrolarına geçiş hakkı tanınan sözleşmeli personel ancak memur kadrolarına geçiş hakkını kazandıktan sonra bu hükümlerden yararlanabilecek. Aylıksız veya ücretsiz izinler diğer mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi olmayacak. Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanların staj sürecindeki izin dönemleri ve süreleri ile çalışma saatlerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek. Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce avukatlık stajına başlamış olanlar hakkında önceki hükümler uygulanacak.

NOTERLİK ÜCRET TARİFESİ, HER YIL MART YERİNE OCAK BAŞINDA DÜZENLENECEK

Noterlik Kanunu'nda yapılan değişiklikle noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışmasına ilişkin usul ve esaslar düzenleniyor. Buna göre, noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışması, Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmelikte düzenlenecek. Noterlik Ücret Tarifesi, her yıl mart ayı yerine ocak ayı başında düzenlenecek. Noterliklerde yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar sebebiyle ödenmesi gereken vergi, resim, harç, değerli kağıt bedelleri, noterlik ücretleri ile diğer işlem giderleri nakit olarak veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanılarak tahsil edilecek. Noterlerin vergi, resim ve harçlar ile değerli kağıt bedellerine ilişkin beyanname verme usulü sadeleştirilecek. Buna göre, bir önceki aya ait beyannameler, her ayın ilk beş iş günü içinde hazırlanacak ve aynı süre içinde ilgili dairelere verilecek. Araç sicil ve tescil sistemi veri tabanında yer alan bilgilerin Karayolları Trafik Kanunu'nun ek 18'inci maddesi çerçevesinde kişi ve kurumlarla paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına Türkiye Noterler Birliğince 2 lira işlem katılım payı alınacak. Bu miktar, her yıl bir önceki yıla ilişkin Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak. Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden katılım payı alınmayacak. Katılım payından muaf olan diğer kişi ve kurumlar ile uygulamaya ilişkin hususlar yönetmelikle belirlenecek. El yazısıyla imzalanarak hazırlanan noterlik işlemleri, güvenli elektronik imzayla Türkiye Noterler Birliğinin bilişim sistemine kaydedilecek. Kanunla, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı doğrultusunda Danıştay, Yargıtay ve Sayıştay başkanlıkları ile hakim ve savcı kadrolarına ilişkin düzenlemeye gidiliyor.

KOCAMAZ; “NÖBETÇİ NOTER FİİLİ OLARAK ZATEN UYGULANIYORDU”

İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) görüşülen 164 sıra sayılı Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 3'üncü maddesi üzerine İYİ Parti Grubu adına söz aldı. Maddeyle, noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışmasına ilişkin usul ve esasların Türkiye Noterler Birliğinin görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenmesi öngörüldüğünü kaydeden Kocamaz, “Böylece, noterler hafta içi yaptıkları işlemleri hafta sonu ve tatil günlerinde de yapabilecek. Zaten 6 Nisan 2019 tarihinden itibaren nöbetçi noterlik fiilî olarak uygulanmakta ve hafta sonları işlem yapılabilmektedir. Bu düzenleme, zaten dört yıldır Cumhurbaşkanı kararnamesiyle fiilî olarak uygulanan nöbetçi noterlik sisteminin kanun hâline getirilmesinden ibarettir. AKP, çoktandır talep edilen bu nöbetçi noterlik düzenlemesini 22 yıllık iktidarının ancak son dört yıllık döneminde akıl edebilmiştir” ifadelerini kullandı.

“NOTER ÜCRETLERİ AŞAĞI ÇEKİLMELİ”

“Hâlbuki bu uygulamanın çok daha önce başlatılması, tatil günlerinde ve saatlerinde yaşanan mağduriyetin ortadan kaldırılması gerekiyordu. Zira, küresel ekonomide "hafta içi", "hafta sonu" diye kavramlar kalmamıştır. Bu kapsamda, e-noterlik konusunda da ne yazık ki yeterli adımlar bugüne kadar atılamamıştır. Nöbetçi noterlik uygulamasının başlatıldığı 2019 yılına kadar noterler, tatil günlerinde ve iş günlerinin tatil saatlerinde ancak vasiyetname tanzimi ve tasdiki veya gecikmesinde zarar umulan noterlik işlemlerini yapabiliyor, tatil gün ve saatlerinde yapılan iş ve işlemler evrakta belirtilerek yevmiye defterinin tatilden sonraki ilk numarasına kaydediliyordu” şeklinde konuşan Kocamaz, “Tatil günlerinde her türlü işlem yapılamadığı için insanlar çok büyük sorunlar yaşıyor, özellikle avukat vekâletnamelerinde hafta sonları çok büyük problemlerle karşılaşıyorlardı. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tatil gün ve saatlerinde noterlerin çalışması insanlarda büyük bir memnuniyete neden olurken yüksek noterlik ücretleri de bir o kadar tepkiye yol açmaktadır. Noter ücretleri her yıl uygulanan yeniden değerleme oranıyla artırılıyor. 2024 yılı için yeniden değerleme oranı yüzde 58,46 olarak uygulanmıştı. 2025 yılı için noterlik ücretlerine uygulanacak yeniden değerleme oranı yani zam oranı yüzde 43,93 olarak belirlendi. Böylece ehliyet, pasaport, trafik cezaları, vergi, harç ve ceza tutarlarının 2025 yılında yüzde 43,93 oranında zamlanacağı öngörülüyor. Tabii ki Sayın Cumhurbaşkanının yüzde 43,93'lük yeniden değerleme oranını yüzde 50 oranında artırma veya yüzde 50 oranında azaltma yetkisi de bulunuyor. Sayın Cumhurbaşkanının yüzde 43,93'lük yeniden değerleme oranını vatandaşlarımızın beklediği gibi, hâlihazırda da zaten yüksek olan noterlik işlemleri için yüzde 50 aşağı çekmesini ve yüzde 21,96 olarak uygulanmasını talep ediyoruz. Noterler, taşınmaz satışlarından taşınmazın satış değerinin binde 1'i oranında noter ücreti almaktadır. Zaten yüksek olan bu oranın 2025 yılında yüzde 1'den 2'ye yükseltileceği de konuşulmakta. Bugünkü hâliyle, noterden yapılan tapu devir işlemleri 500 TL'den başlayarak 4 bin TL'ye kadar yükselmektedir. Vatandaşlar bugün için notere avukatlık vekâletnamesi için 490 TL, motorlu araç tescil belgesi için 885 TL ücret ödüyor. 2025 yılında yani bir buçuk ay sonra bu ücretler yeniden değerleme oranı kapsamında yüzde 43,93 oranında artacak. Notere ödenen ücretin yüzde 70-80'lik bölümü zaten devlete vergi olarak gidiyor, yalnızca yüzde 10 veya 20'lik bölümü notere kalıyor. AKP iktidarı noter ücretlerini artıran kararından vazgeçmeli ve ücretleri aşağıya çekmelidir.”