Neşet TORUN

24 Ocak günü, Tehlike Altındaki Avukatlar Vakfı ve Koalisyonu tarafından, 2010 yılından itibaren her yıl bir ülkedeki avukatlara atfedilerek mesleklerini icra ederken karşılaştıkları sıkıntılara dikkat çekmek ve hükümet yetkilileri, uluslararası kuruluşları, sivil toplum örgütlerini, medya ve kamuoyunu harekete geçirmeye teşvik amaçlı Tehlike Altındaki Avukatlar Günü olarak düzenleniyor. Vakıf, 24 Ocak Tehlikedeki Avukatlar Günü’nü, 2025 yılı için Belaruslu avukatlara ithaf etti. Mersin’de avukatlar, tutsak edilen Belarus’taki meslektaşlarının sesini duyurmak için Adliye Bahçesinde bir araya gelerek basın açıklaması yaptı. Açıklamaya Mersin Barosu, Çağdaş Hukukçular Derneği, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği, Adalet İçin Hukukçular Mersin destek verdi.

“BELARUS'TA AVUKATLARIN DURUMUNUN ENDİŞE VERİCİ BOYUTTA”

Burada bir açıklama yapan Mersin Barosu Başkan Yardımcısı Av. Kazım Yüksel, “Her yıl 24 Ocak'ta düzenlenen Uluslararası Tehlikedeki Avukatlar Günü, 24 Ocak 1977'de Madrid, İspanya'da mesleki faaliyetleri nedeniyle dört avukat ve bir hukuk ofisi çalışanının öldürüldüğü Atocha Katliamı'na atıfta bulunur. Faillerin aşırı sağ partililer ve organizasyonlarla ilişkili olduğu bilinmektedir. Bugünün amacı, avukatların mesleklerini icra ederken karşılaştıkları tehlikelere dikkat çekmek, ulusal ve uluslararası düzeyde tartışmaları başlatmak veya devam ettirmek için avukatların korunmasına yönelik yöntemler üzerine odaklanmaktır. Avukatların mesleklerini icra ederken karşı karşıya kaldıkları baskılar karşısında korunmalarının demokrasinin sağlıklı işleyişi için hayati öneme sahip. Bu yıl Uluslararası Tehlikedeki Avukatlar Günü’nde Belarus'taki avukatların durumuna odaklandık. 2020'den bu yana Belarus'ta avukatların durumunun endişe verici şekilde kötüleşti. Giderek daha fazla avukat cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmakta veya keyfi olarak tutuklanmaktadır. Ayrıca mesleki faaliyetlerin icrasında devletin sistematik müdahalesi bulunmaktadır. Belarus'ta şu anda yürürlükte olan yasal çerçeve ve uygulamalar, ifade özgürlüğüne aşırı kısıtlamalar getirerek ve uluslararası faaliyetlere katılımı suç sayarak avukatların haklarını derinden ihlal etmektedir. Avukatların bağımsızlığını koruyan yasal ilkelerin sıkı bir şekilde uygulanması ve gerekli reformların yapılması, Belarus'ta adil ve demokratik bir sistemin oturtulabilmesi için adeta bir ön koşuldur” dedi.

“AVUKATLAR, MÜVEKKİLLERİ İLE ÖZDEŞLEŞTİRİLEMEZ”

Belarus'taki avukatların karşılaştığı zor durumlara dikkat çeken Yüksel, Belarus'taki avukatların karşılaştığı zor durumlar göz önünde bulundurularak, Tehlikedeki Avukatlar Günü Koalisyonu’nun talep ve önerilerini şöyle sıraladı; Belarus hükümeti, avukatların mesleklerini korkutma, taciz veya müdahale olmaksızın icra edebilmelerini sağlamalıdır. Avukatlar, avukatlık mesleklerini yerine getirirken herhangi bir  işlem nedeniyle tehdit veya cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmamalıdır. Mesleki  uygulamaları nedeniyle hüküm giymiş tüm avukatlar serbest bırakılmalıdır.  Avukatlar, mesleklerini icra ederken müvekkilleri ile özdeşleştirilemez. Avukatlar,  müvekkillerini savundukları için herhangi bir suçlamaya maruz kalmamalıdır. Avukatlar, kendi çıkarlarını temsil etmek ve mesleki gelişimlerini teşvik etmek için bağımsız  dernekler kurma ve bu derneklere üye olma hakkına sahip olmalıdır. Derneklerin yönetim  organları, üyeleri tarafından seçilmeli ve dış müdahaleler olmaksızın görevlerini yerine  getirebilmelidir. Avukatların meslek dernekleri, tüm yargılananların etkin ve eşit hukuki hizmetlere erişimini  sağlamak için gerekli tüm kaynaklara sahip olmalıdır. Avukatlar, yasa ve mesleki kurallara  uygun olarak müvekkillerine tavsiyede bulunup yardımcı olabilmelidir.  Avukatlara yönelik disiplin işlemleri, tarafsız bir disiplin komisyonu, bağımsız bir yasal  otorite veya bir mahkeme önünde gerçekleştirilmeli ve bağımsız yargı denetimine tabi  tutulmalıdır. Belarus hükümetinin disiplin işlemlerine doğrudan veya dolaylı olarak müdahale etmesine izin verilmemelidir. Irk, renk, cinsiyet, etnik köken, din, siyasi veya diğer görüşler, ulusal veya sosyal köken, servet, doğum veya diğer herhangi bir duruma dayanarak avukatlık mesleğine girişte veya mesleğin devamında ayrımcılık yapılmamalıdır.  Belarus hükümeti, mesleklerini icra ederken tehdit altında olan avukatların güvenliğini  sağlamalıdır.  Avukatlar, mahkemede veya diğer resmi merciler önünde yaptıkları iyi niyetli açıklamalar nedeniyle yargılanmamalıdır. Belarus hükümeti, avukatların ifade özgürlüğü, inanç, dernek kurma ve toplanma  özgürlüklerini garanti altına almalıdır. Avukatların, özellikle hukuk, politika, yönetim ve  idare ile ilgili tüm konularda kamuoyu tartışmalarına katılma, yerel, ulusal veya uluslararası  organizasyonlara üye olma ve bu toplantılara katılma hakları olmalıdır. Herkes, haklarını savunmak için kendi seçtiği avukata erişim hakkına sahip olmalıdır. Bu  hak, ayrım yapılmaksızın ve yeterli kaynak sağlanarak uygulanmalıdır.  Kendisine suç isnat edilen kişi, suçlamalar hakkında derhal bilgilendirilmeli ve seçtiği bir avukat tarafından desteklenme hakkına sahip olmalıdır. Avukatlar, müvekkillerine etkili hukuki yardım sağlayabilmek için gerekli tüm bilgi ve  belgelere erişim hakkına sahip olmalıdır. Belarus hükümeti, avukatlar ile müvekkilleri  arasında mesleki ilişkiler çerçevesinde gerçekleşen tüm iletişim ve danışmaların gizli  olduğunu tanımalıdır.  Hiçbir yargı mercii veya idari otorite, bir avukatın müvekkili adına huzuruna çıkma hakkını  reddedemez.  Son olarak, Uluslararası Tehlikedeki Avukatlar Günü Koalisyonu, siyasi nedenlerle barodan çıkarılan avukatların derhal yeniden göreve getirilmesini ve siyasi nedenlerle hapsedilen avukatların serbest bırakılmasını acilen talep etmektedir.”