Necdet TAŞ

Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi (salgın) ilan edilen koronavirüs ile ilgili Türkiye’de tespit edilen ilk vaka, 11 Mart 2020 tarihinde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından kamuoyuna duyuruldu. Şuana kadar bin 256 vaka görüldü ve 30 ölüm gerçekleşti. Dünyadaki koronavirüs vakaları devam ederken Mersin Eczacı Odası, konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Oda Başkanı Özgün Sağır, maske, dezenfektan gibi ürünlerde ülkemizde yaklaşık 2 aydır temin sıkıntısı yaşandığını belirterek, “Virüsten önce kutusunu 35 TL’den sattığımız maskelerin kutusu 200 TL oldu. Bazı ilaçlar Şehir Hastanesi’nde kalmadı. İnsanlarımız bencillik yapıp ilaç stoklama işine girince Sağlık Bakanlığı bazı ilaçların satışına sınırlama ve kısıtlama getirdi. Lütfen kulaktan dolma bilgilerle aktarlara akın etmeyin. İlaç ismini bilerek zikretmiyoruz. İnsanlar evlerine ilaç ve maske stok yapıyor. Mersin’de şuanda testi pozitif çıkan hasta yok” dedi.

“HASTALAR MAĞDUR OLUYOR”

Mersin Eczacı Odası Genel Sekreteri Volkan Yıldız ise, “2019 yılının son ayları itibarı ile tüm dünyayı etkisi altına almaya başlayan ve Dünya Sağlık Örgütü’nün Pandemi ilan ettiği bir durumla karşı karşıyayız. COVID-19 ile mücadele tüm ülkelerde başta sağlık çalışanlarının çabaları olmak üzere tüm imkânlar kullanılarak yoğun bir şekilde devam ediyor. Bizlerde bu süreçte 900 ü aşan eczacısı 679 eczanesi ve bini aşan eczane teknisyeni ile halkın en yakın sağlık danışmanları olarak aralıksız bir şekilde eczanelerimizde hizmet sunmaya devam ediyoruz. Bu süreçte hastalarımızın ilaç, maske, dezenfektan, kolonya, takviye edici gıda vb. ihtiyaçlarını karşıladık ve karşılamaya devamediyoruz. Süreci yakından takip edenlerin bildiği gibi bu dönemde piyasada ürün temini ve depoların stoklarıyla ilgili ciddi sıkıntılar yaşanmaya başladı. Maalesef bu dönemde insanların zaruri ihtiyaçlarını ve kaygılarını fırsata çevirmek isteyenler hızla çoğaldı. Söz konusu ürünlerde stok sıkıntısı ve fahiş fiyatlar oluşmaya başladı. Ürün temin etmekte yaşadığımız sorunların yanı sıra temin edilebilen ürünlerin bile katlanan fiyatlarla eczanelere verilmeye çalışılması hem bizi hem ürüne ulaşmaya çalışan hastalarımızı mağdur etti. Kaldı ki bu süreçte piyasada dolaşan, internette satışa sunulan ürünlerin hangi koşullarda, nerde ve nasıl üretildiği bile denetlenmeden fahiş fiyatlarla satıldığını üzülerek takip ettik. Siyasi otoritenin ilerleyen zamanlarda aldığı tedbirler kısmi rahatlama sağlasa da konu ile ilgili denetimlerin artması gerektiğini düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.

“COVID-19 HER TÜR İKLİMDE BULAŞABİLİR”

Eczacıların, Birinci Basamak Sağlık Kuruluşları ve halka en yakın sağlık profesyonelleri olarak 7/24 eczanelerde, halka en doğru ürünüen doğru bilgi ile vermeye ve hizmet sunmaya devam ettiğinin altını çizen Yıldız, “İçinde bulunduğumuz şartlarda en önemli şeyin "doğru bilgi ve bilgilendirme" olduğunu görüyoruz. Bu nedenle gerek eczanelerimize astığımız afişler ile gerekse sosyal medya dahil tüm imkanlarımızla yaptığımız bilgilendirmeler ile, halkın en yakın sağlık danışmanı olan biz eczacılar bu anlamda da üstümüze düşeni fazlasıyla yapıyoruz. Kronik rahatsızlığı olan hastalarımızla ilgili yapılan düzenleme ile hastalar raporlu ilaçlarını, raporları 01.03.2020 tarihinden itibaren bitmiş olsa dahi süresi uzatılmış varsayılarak hekime başvurmadan 1 aylık dozlarda eczanelerden temin edebilmektedir. Bu uygulama ile sağlık merkezlerinde virüs bulaşmariskinin asgariye indirilmesi, kronik rahatsızlığı olan hastaların korunması hedeflenmekle birlikte, gerçekleşen yeni uygulama eczanelerimizi riskli alanlar haline getirmektedir. Korunmakla ilgili tedbirleri Oda Yönetim Kurulumuz ve komisyonlarımızın çalışmaları ve gerçekleştirdiği görüşmelerle almaya çalışıyoruz. COVID-19 Virüsü ile ilgili Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) açıkladığı bilinmesigereken temel şeylerden bahsedecek olursak; COVID-19 her tür iklimde bulaşabilir, koruyucu önlemler alınmalıdır. Soğuk hava ve karın COVID-19’ u öldürebileceğine dair bilimsel bir kanıt yoktur. Sıcak banyo yapmak COVID-19’ a yakalanmamızı engellemez. COVID-19 sivrisinek ısırıkları yoluyla bulaşmaz. El kurutma makineleri COVID-19’ u öldürmede etkili değildir. Ultraviyole dezenfeksiyon lambası cilt tahrişine neden olabileceğinden el veya cilt sterilizasyonu için kullanılmamalıdır. Vücudunuzun her yerine alkol veya klor püskürtmek, vücudunuza girmiş olan virüsleri öldürmez. Zatürreye karşı aşılar sizi yeni COVID-19’ a karşı korumaz. Ama bu aşılar solunum yolu hastalıklarına karşı sağlığınızı korumak adına önemlidir. Bilim insanları COVID-19’ a karşı aşı geliştirmeye çalışıyor. Burnu düzenli olarak serum fizyolojik ile yıkamanın COVID-19 enfeksiyonuna karşı koruma sağladığıyla ilgili bir kanıt yoktur. Sarımsak yemenin insanları COVID-19’ dan koruduğuyla ilgili bir kanıt yoktur. Yeni COVID-19 her yaştan insana bulaşabilir. Yaşlı ve kronik hastalığı olan insanlar virüsle ciddi şekilde hastalanmaya karşı daha savunmasızdırlar. Antibiyotikler COVID-19’ un tedavisi veya önlenmesinde etkili değildir” diye konuştu.

“SÜRECİ ATLATMAK İÇİN HEP BİRLİKTE MÜCADELE ETMELİYİZ”

“Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun tavsiyeleri doğrultusunda 65 yaş ve üstü vatandaşlarımız ile kronik rahatsızlıklara sahip vatandaşlarımızın (hipertansiyon, kalp-damar hastalığı, karaciğer rahatsızlıkları, astım-koah hastaları, böbrek hastaları) ikametlerinden dışarı çıkmaları, açık alanlarda, parklarda dolaşmaları ve toplu ulaşım araçları ile seyahat etmeleri sınırlandırılarak sokağa çıkmalarının yasaklanması ile birlikte toplum sağlığı için ciddi risk oluşturan salgının yayılması ve vaka sayısının artmasının önüne geçilmesi amaçlanmıştır” diyen Yıldız, açıklamasını şöyle sürdürüd: “Hastalarımızın virüsten korunmak içinalması gereken tedbirler açısından; Elleri sabunla sık sık ve en az 20 saniye yıkayarak, su ve sabunun bulunmadığı ortamlarda alkol içerikli dezenfektanlar kullanarak, ellerimizle özellikle yüz, göz, ağız ve burun temasından kaçınarak, Hapşırma ve öksürme esnasında ağız ve burnu tek kullanımlık mendil veya dirsek içiyle kapatarak, Tokalaşma, öpüşme, sarılma gibi yakın temas durumlarından kaçınarak, Kalabalık ortamlardan uzak durarak, Sosyal ilişkilerimizde 1 metre mesafesi kuralına uyarak, Mecburi haller dışında evde kalmayı tercih ederek, Bilimsel yaklaşımdan uzak sosyal medya paylaşımlarına itibar etmeyerek, Hekim ve Eczacınıza danışmadan, gereksiz ilaç kullanımından kaçınarak, Bilimsel kanıta dayalı olmayan ilaç reddi veya ilaç tavsiyelerine doktorlarının bilgisi dışında itibar etmeyerek, Doğru bilgilenme için ilgili sağlık otoritelerinin duyurularını izleyerek süreci takip etmeleri, paniğe kapılmayarak tedbirli olmaları gerekmektedir. Eczacılarımızın ve eczane çalışanlarının halk sağlığının korunması amacıyla alması gereken tedbirler açısından ise yukarda belirttiğimiz önlemlerin yanı sıra; Birinci basamak sağlık kuruluşu olan eczanelerimiz sorumluluklarının bilincinde ve paniğe kapılmadan hasta ve hasta yakınlarının endişe ve kaygılarını giderici yaklaşımlarla tedbir ve önlemlerini alarak, hastalığın bulaşma riskini azaltmak amacıyla eczanelerinde hastaların birbirinden en az 1 metre aralıklarla bulunmalarını sağlayacak düzenekler kurarak, eczane içinde aynı anda bulunan hasta sayısını minimuma indirerek, eczane hizmet saatleri içinde dezenfektan, maske gibi koruyucu önlemler kullanarak kendilerini korumalarının yanı sıra hijyen koşullarını oluşturup ortam dezenfeksiyonunu sağlayarak, ortamı sık aralıklarla havalandırarak, gerekli hallerde el antiseptiği kullanarak, eczanede kullandığımız klavye, mouse, kasa, pos cihazları, çekmeceler, kapı kolları gibi sık temas edilen yüzeylerin kısa aralıklarla dezenfekte ederek, bilimsel dayanaktan yoksun söylem ve pratiklerden kaçınarak ilgili sağlık otoriteleri ve meslek örgütlerinin duyuru ve yayınlarını takip etmeleri sürecin sağlıklı bir şekilde atlatılması açısından önem arz etmektedir. Yaşanan bu süreçte biz eczacılar ve eczane çalışanları bugüne kadar yaptığımız gibi bundan sonra da 7/24 bütün sağlık çalışanlarıyla birlikte hastalarımızın bilgilenmesi ve sağlıkları için gerekli her şeyi karşılamak üzere elimizden gelen gayreti gösterecek ve bu süreci birlikte atlatmak için mücadele edeceğiz.”