Adem GÜNEŞ

TMMOB, AVM'lerin 11 Mayıs itibarıyla açılması konusunda uyarıda bulundu. AVM'lerin açılması kararının erken olduğu vurgulanan açıklamada, "AVM’lerin açılması bir izdihama neden olabilir” uyarısında bulunuldu. TMMOB adına açıklama yapan Makina Mühendisleri Odası Mersin Şube Başkanı İbrahim Yücesoy, “Pandemi sırasında iç havanın herhangi bir şekilde kullanılmaması gerekir. Bu yüzen gerekli tadilatlar yapılıp sistemlerin yüzde 100 taze hava ile çalıştırılır hale getirilmesi gerekmektedir. Klima santralleri yüzde 100 hava ile çalıştırılsa bile by-pass-resirkülasyon kanalları sadece damperlerle kapatılmamalı, tam sızdırmaz hale getirilmelidir. Mayıs ayında olunması nedeniyle klima cihazlarının Free Cooling (serbest soğutma) şeklinde çalıştırılması ancak hava şartlarının uygun olması halinde mümkündür. Klima santralleri AVM’ler açılmadan en az iki saat önce veya mahalin ihtiyacı olan hava debisini iki defa sirküle ettirecek şekilde çalıştırılması gerekmektedir. Ayrıca sistem 24 saat boyunca dış taze hava ile düşük debi ve hızda çalıştırılmalıdr” dedi.

“BÜTÜN KLİMA CİHAZLARI ÇALIŞTIRILMALI”

Tavanı yüksek olmayan mağaza gibi mekânlarda iç havayla çalışan bütün klima cihazlarının çalıştırılması gerektiğinin altını çizen YÜcsoy, “AVM’ler açılmadan ve fanlarını çalıştırmadan önce Fan-coiller iki saat boyunca 60 derecede ısıtılmalıdır. Klima santrallerindeki nemlendirme sistemleri Buharlı Nemlendirici sistemleri ile değiştirilmelidir. AVM girişlerinde hava perdeleri çalışıyorsa kapatılmalıdır. Tuvaletlerin egzos fanlarının 24 saat çalıştırılması ve kapılarının açık bırakılmamasına dikkat edilmeli, varsa yer süzgeçlerinin susuz kalmaması sağlanmalı, lavabo, klozet armatürleri sensörlü değilse değiştirilmeli, havalı el kurulama cihazları sökülerek kullan-at kağıt peçete kullanımına geçilmeli ve deterjan ihtiyacı sürekli olarak karşılanmalıdır.  Klimaların taze hava ve egzos sistemleri ile WC aspiratörlerinin atış ve emiş mesafeleri bakım personeli tarafından kontrol edilmeli, yakın olanlar düzeltilmelidir. Nisan ve Mayıs aylarının yaz sezonu için klima sistemlerinin bakım dönemi olması nedeniyle filtrelerin değiştirilmesi ve cihaz bakımlarının yapılması gerekir. VRV, VRF vb. gibi sistemlerle ilgili bu işlemler yapılırken standartlara uygun kişisel koruyucu donanım (elbise, maske, eldiven, gözlük, vb.) kullanılmalıdır. Mevcut filtrelerin Corona virüsü engellemesinin mümkün olmadığı ve virüsü tutabilecek Hepa veya Ulpa Filtrelerin sistem sonuna takılmasının teknik ve ekonomik olarak mümkün olmayacağı göz önüne alınarak EN779/2002 ve 2012 Standartları yerine geçen ISO16890/2016 Filtre Standartına uygun filtre sistemiyle değiştirilmesi, virüsü yüzde 100 önlemese de faydalı olacaktır” diye konuştu.

“BİYOLOJİK ATIK KURALI UYGULANMALIDIR”

“HVAC bakım personeli, filtreleri standart güvenlik prosedürlerine uygun olarak özellikle egzoz hava filtrelerini değiştirdiğinde risk altında olabilir. Filtreler, sistem kapalıyken standartlara uygun kişisel koruyucu donanım kullanarak değiştirilmeli ve sökülen filtreler için biyolojik atık kuralı uygulanmalıdır” ifadelerini kullanan Yücesoy, alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı: “Bu tadilat ve bakımların yapılıp yapılmadığının acilen denetlenmesi ve eğer yapılmadıysa AVM’ler açılmadan önce ivedilikle yapılmasının sağlanması gerekmektedir. AVM yöneticilerinin AVM’ler açılmadan almaları gereken diğer tedbirler arasında  Havalandırma ve klima sistemlerini projelerine, standartlara ve özellikle Corona Virüsüne uygun tedbir alınmış halde çalıştırılmasını sağlatmak, bakımlarını yaptırmak, sistemle ilgili test ve periyodik kontrolleri yaptırmak da olmalıdır. İşletme bakım mühendisi ve bakım firmalarının AVM açılmadan alması gereken tedbirler de şunlardır: Havalandırma ve klima sistemlerini projelerine, standartlara ve özellikle Corona Virüsüne uygun tedbir alınmış halde çalıştırılmasını sağlamak, bakımlarını yapmak/yaptırmak, sorun çıktığında arızaları gidermek, sistemle ilgili test ve periyodik kontrolleri yapmak ve yaptırmak. Mutlaka yapılması gereken bu işlemlerin, klima sistemlerini tasarlayan, uygulayan ve işletenlerin mesleki ve vicdani sorumluluklarına bırakılması asla yeterli değildir. Bakım ve kontrollerin teknik standartlara uygun olarak yapılmaması virüsün yayılmasına neden olacaktır. Yukarıda AVM’ler nezdinde belirttiğimiz önlemlerin büyük işyerleri ve bütün toplu bulunulan mekânlar için geçerli olması gerektiğini özellikle vurgulamak isteriz. İnsan yaşamı piyasanın insafına bırakılmamalı ve gündelik siyasete alet edilmemelidir.”