Adem GÜNEŞ

Konuyla ilgili sendika binasında basın açıklaması yapan Sendika Şube Başkanı Murat Doğan, pandemide ekonomik sorunların sağlık sorunlarının önüne geçtiğinin altını çizerek, “10 milyonun üzerinde işsize, açlık sınırı rakamlarının altında çalıştırılan milyonlarca asgari ücretli de eklenince işsizlik ve açlık ülkenin birinci sorunu haline geliyor. İktidar tarafından bakıldığında ise ‘işsizlik yok iş beğenmeyenler var’ söylemi ile yapısal bir sorun geçiştirilmeye çalışılırken, açıklanan işsizlik oranlarında bir yandan istihdam oranı azalırken bir yandan da işsizlik oranının düşürüldüğü, verilerle aklımızla alay edilmeye devam ediliyor. 4 üniversite mezunu gençten üçünün işsiz olduğu bir gerçeklik karsımızda dururken, sayısı beş milyona dayanan gencimizin KYK borcu bulunurken, 300 bini hakkında icra işlemleri başlatılmış durumda. BES olarak bir yandan pandemide yapılandırma olmaz, mücbir sebep ilan edilmesi gerektiğini bir yandan da gençlerin KYK borçlarına ilişkin KYK borçlarının silinmesi gerektiğini bir kez daha açıkça ifade ediyoruz. Genç kadın işsizliğinin çok daha yüksek olduğunu biliyoruz. İş bulmakta zorlanan genç kadınlara evlilik tek çıkış yolmuş gibi sunulmakta erkeğe mahkum bırakılmak istenmektedir. KYK borçlarını silmek yerine çeyiz parası gibi, KYK borcu silme şartı olarak evliliği şart koşma gibi uygulamalarla genç kadınların evlenerek eve sabitlenmesi istenilmektedir. Bu siyasi iktidarın kurguladığı düzende kadınlara biçtiği rolü bir kez daha net olarak göstermektedir” ifadelerini kullandı.

“BORCU ÖDEMEK AİLELERE KALIYOR”

Kredi ve Yurtlar Kurumu 1961 yılında sosyal amaçlı bir kurum olarak oluşturulurken, zamanla öğrencilere kredi veren ve ödenemeyen kredilerle ilgilide adeta bir banka gibi faiz işleten takip ve icra mekanizmasını kullanan bir kuruma dönüştüğünü iddia eden Doğan, “Sonuçta öğrenciler aldıkları kredileri eğitim masrafları için kullandıkları ortadadır. Eğitimin parasız olduğu ile övünen siyasi iktidarın öğrencilere eğitim giderlerinin bir kısmını karşılamak için verdiği krediyi daha sonra tahsile gitmesi başlı başına bir çelişkidir. Öğrencilerin kredi borçları silinmeli, öğrencilere kredi değil burs verilmelidir. Eğitim kurumlarında yurt ve yemekhaneler ücretsiz hale getirilmelidir. Kredi borçlusu olan gençler çoğunlukla dar gelirli ailelerin çocuklarıdır. Yıllarca her türlü fedakârlıkta bulunarak okuttukları çocukları iş bulamadığı için kredi borçlarını ödemek de çoğu defa ailelere kalıyor. İşsizliğin ve hayat pahalılığının sorumlusu siyasi iktidardır, bunun bedeli iş bulamayan gençlere ve bu gençlerin ailelerine ödetilemez. Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı faaliyet gösteren Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü toplumu, gençleri önceleyen bir kuruluş olarak yeniden yapılandırılmalıdır” dedi.

“GSS ÖDEMEK ZORUNDA KALMALARI KABUL EDİLEMEZ”

GSS ödemelerinde hane geliri temel alındığından gençlerin işsiz de olsalar GSS ödeme yükümlülüğü ile karşı karşıya kaldığına dikkat çeken Doğan, açıklamasını şöyle sürdürdü: “İşsiz ve herhangi bir gelire sahip olmayan kişilerin GSS ödemek zorunda kalması kabul edilemez. Gelir testi kişisel olarak yapılmalı işi ve geliri olmayanlardan GSS alınmasına son verilmelidir. Sağlık hizmetlerinden faydalanmak için GSS ödemenin bile yeterli olmadığı muayene katkı payı, ilaç katkı payı, eşdeğer ilaç katkı payı vb. birçok kalem üzerinden sağlık hizmetlerinin paralı hale getirildiği de göz önüne alındığında, durum emekçiler ve işsizler için daha da vahim duruma gelmektedir. Vatandaş, sağlık/tedavi giderleri için cebinden katılım payı ve ilave ücret ödemektedir. Muayene katılım payı: 2. basamakta 6 TL, eğitim ve araştırma hastanelerinde 7 TL, üniversite hastanelerinde 8 TL, özel sağlık hizmet sunucularında 15 TL. Tıbbi malzeme katılım payı: Vücut dışı protez ve ortezlerden yüzde 10–yüzde 20 oranında katılım payı alınır. Ancak her bir ortez ve protez için katılım payı tutarı brüt asgari ücretin yüzde 75’ini geçemez. Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar için katılım payı: Kurumca bedeli karşılanan ilaçlar için kişilerden yüzde 10–yüzde 20 oranında katılım payı alınır. Ayrıca her bir reçete için üç kutuya kadar temin edilen ilaçlar için 3 TL, üç kutuya ilave temin edilen her bir kutu ilaç için 1 TL olmak üzere katılım payı alınır. 5510 sayılı Kanuna göre bir yurttaş, sağlık kurumuna adım attığı andan itibaren muayene, tetkik, tıbbi malzeme, ilaç, reçete vs. adı altında ek olarak cepten Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) katılım payı, özel sağlık kurumlarına ve vakıf üniversite hastanelerine ayrıca ilave ücret ödemek zorunda iken, atanmış cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakanlar, milletvekilleri, Danıştay ve Yargıtay üyeleri ile aile fertlerinin sağlık/tedavileri ücretsiz olarak sağlanmaktadır. Pandemi döneminde en temel ihtiyaç olan sağlık hizmetlerinden faydalanmak GSS borcu olanlar için 2021 yılı sonuna kadar uzatılmakla birlikte GSS ve Bağ-Kur borcu olanlar eczanelerden ilaç alamayacak. Bu durumda sözde tanısı ücretsiz yapılan hastalığın tedavisinin sürdürülmesi, parası olmayanlar için eksik kalarak tamamlanamayacaktır. Unutulmamalıdır ki, eğitim ve sağlık evrensel hukukta bir insan hakkıdır. İnsan hakkı olarak tanımlanan kamusal yükümlülükler parayla satılamaz. Büro Emekçileri Sendikası olarak, gençlerin yanında olduğumuzu belirtiyor, mücadelelerinin mücadelemiz olduğunu buradan kamuoyuyla bir kez paylaşıyoruz.”