Hüseyin KIRKGÖZ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, İçel TV ile Sun TV ortak yayınında Ali Gürkan Şamiloğlu’nun sunduğu Detay Programının canlı yayın konuğu oldu. Enerji konusunda sanayicilerin beklentisinin karşılanmadığının altını çizen Kızıltan, “İlk başta herkes ayağa kalkıyor feveran ediyor ve hükümet bir şey yapmaya çalışıyor ama bir süre sonra o gündem geride kalıyor ve başka gündemler başlıyor. Belki bir süre sonra bu elektrik, enerji konusu yine gündeme gelecek. Enerji, akaryakıt birçok sektörü tetikliyor. Her ne kadar enerji konusundaki serzenişler susturulmuş gibi oluyorsa da onların etkilediği, diyelim lojistik sorunu, nakliye maliyetinin artması, üretim maliyetinin artması, dış rekabette bizi fiyatlama konusunda zorluyor. Tüm dünyada olduğu söyleniyor ama tüm dünyada oluyor diye çözümlemeyelim mi çözmek için çaba harcanmalı” ifadelerini kullandı.

“AVRUPA’DA ENERJİ KONUSUNDA ÇELİŞKİ VAR”

Dünyada enerji konusunda kafa karışıklığı olduğunu ifade eden Kızıltan, “Dünya yenilenebilir enerjiye yöneliyor. Avrupa’da şöyle bir çelişki görüyorum fosil yakıtlardan uzaklaşmak istiyorlar ama bir kısım Avrupa ülkeleri de Fransa başını çekiyor. Nükleer enerjinin temiz enerji sayılması konusunda harekete geçti. Üretirken fosil yakıtlar, kullanırken karbon salınımı yapıyor. Nükleer santralde bu karbon salınımı olmadığı için temiz enerji sayılmasını istiyorlar. Ama diğer taraftan nükleer atıklar devreye giriyor. Kullanılan uranyum atıkları nasıl bertaraf edilecek bu konuşulmuyor. Enerji konusu gerçekten dünyanın önemli bir sorunu. Teknoloji artıyor, sanayi gelişiyor, üretim, nüfus artıyor ve enerji ihtiyacı da sürekli artıyor. Dünyadaki en büyük sorun nüfus artışı. Nüfus dengelemeyince ihtiyaçlar da artıyor. Bazı gelişmiş ülkelerde ise nüfuz azalması var. O ülkeler varlıklarını sürdürmek için nüfusu artırmak istiyor. Bizde de öyle. Doğu ile batı arasındaki doğum oranları arasında büyük fark var. Doğuya gittikçe nüfus artıyor. Hindistan, Çin’in durumunu görüyoruz. Hızla artan nüfus birçok konuda ihtiyacı karşılayamayacak noktaya getiriyor. Enerji ve Gıda da bunların başında geliyor” dedi.

“GIDA ARZI TEHLİKEDE”

Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle gıda arzının da tehlikede olduğunu kaydeden Kızıltan, “Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle yaşanan sıkıntılar olsun, Çin’de yine kovidde artış var. Liman çıkışları durdurulmuş. Yani bir türlü dünya bir düzene giremedi. Dünya öyle bir noktaya gidiyor ki bunu gözlemliyoruz. Türkiye de buna uyuyor. Dünyada büyük sermaye tekelleşmeye doğru gidiyor. Bunun biz Türkiye’ye de yansımalarını görüyoruz. Bazı alanlarda hem siyasi güç hem sermaye gücü sahipleri çalıştığı alanlarda küçük firmaları ortadan kaldırıp onları kendilerine hizmet eden bireylere dönüştürmeye çalışıyor. Dünyada da gidişat böyle. Lojistik sektörü dünyada büyük oranda konteynerler ile dönüyor. Burada da bu işi yürüten 5-6 firma var. Öncesinde 10-15 firma vardı ve küçükleri bu büyük 5 firma aldı ve tüm dünyadaki konteyner hareketini bu firmalar idare eder hale geldi. Bunların bizim gibi ülkelerde acentelikleri vardı. Yerli acenteleri kapatıp doğrudan gelip kendileri firma kurup çalışmaya başladı. Taşıma yaptırdıkları nakliyecileri ortadan kaldırıp taşımayı da kendi yapmak istiyor. Gümrük müşavirlerini ortadan kaldırıp o alanda da kendisi hizmet vermek istiyor. Sigortayı kendileri yapmak istiyor. Bu bir örnek. Dünya buna doğru gidiyor ve buna doğru giderken de hiç kimsenin sesi çıkıp önlem almıyor. Dünya çapında bir tekelleşmeye karşı çıkacak mekanizmalar kurulmalı. Bir facebook, Microsoft, devletlerden daha güçlü şirketlere dönüştü. Bunların teknoloji gücüyle yapamayacağı yok. Dünyadaki bu dengeyi, teknoloji, parayı elinde bulunduranlar daha çok yukarı çekmek daha çok para kazanmak istiyor. Bunu dengeleyemezsek dünyada dengeler bozulur. Bir tarafta gereğinden fazla zengin bir tarafta ise açlık çeken insanlar olur” şeklinde konuştu.

“PARLAMENTER SİSTEMİN GÜÇLENDİRİLMİŞİ OLMAZ”

Millet İttifakı’nı oluşturan siyasi partilerin mutabakat altına aldığı ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi’ne de değinen Kızıltan, “Ülkeleri siyasiler yönetiyor. Siyasi partilerin kadroları yönetiyor. Bakan günümüz siyasi yapısında artık siyasi bir kişilik değildir. Bakan olunca partisinden istifa eder ve bir teknokrata dönüşür. Diyelim burada bir toplantı yapılıyorsa bakan katılıyorsa o bir siyasi toplantı değildir. Teknik bir toplantıdır. Halk yeterince temsil edilmiyor. Parası olmayan ama bilgisi olan halkın içinden biri milletvekili olabilir mi? Olamıyor. Halkın içinden, halkı temsil edebilecek kişilerin burada olması gerekiyor. Parlamento halkın tamamını yansıtmalı. Ben parlamenter sistemi destekliyorum. Türkiye’nin kararlarının parlamentodan geçmesini istiyorum. Çoğunluğun karar vermesini istiyorum. Atatürk dahi bu Cumhuriyeti kurarken çok kişiye danışıp fikir almış ve öyle Cumhuriyeti kurmuş. Bir kişinin iki dudağının arasına bırakılabilecek bir ülke değil Türkiye Cumhuriyeti. Bunu sahada da milletvekilleriyle de konuşuyoruz ama kimse dile getiremiyor. Bu işler katılımcı bir yönetim sistemiyle çözülür. İşçinin de eşit sayıda temsilcisi olursa, memurun da eşit sayıda temsilcisi olursa çözülür. Aynen belediye meclislerinde de öyle olmalı.  Her parti adayını belirlerken meslek gruplarına, toplumsal gruplarına göre de temsilci bulundurmalı. Ne oluyor burada da para devreye giriyor, sermayesi olan sonuç alıyor. Bunu çözmezsek toplumun yaralarını saramayız, dertlerine çare bulamayız. Parlamenter sistemin güçlendirilmişi olmaz. Parlamenter sistem parlamenter sistemdir. Parlamentonun yetkisi bir başkasına devredilemez” diye konuştu.

“DENETİMLER ARTTIRILMALI”

İşverenle işçi arasındaki sorunlarla ilgili de konuşan Kızıltan, “Biz bir iş dünyası örgütüyüz. İş dünyası sadece işverenden ibaret değil. Bunu sürekli söylerim. Çalışan ve işverenden oluşur. Her iki unsurun da mutlu olması gerekir ki barış içinde üretim olsun. 1970’li yıllarda biz işçi-patron arasındaki kavgaya şahit olduk. Bizzat içinde bulundum ben. Grevler, kavgalar, işyeri basmalar, işyerini tahrip etmeler, işçileri haksız yere işten çıkarmalar. Bunları yaşadık. O günler geri gelmesin isterim. Bunun için de şimdi bu konular gündeme gelip konuşuluyorsa ilgililerin hemen bu konuya müdahale etmesi gerek. İşverenin de şikayetçi olduğu çok konu var. Tabi hep işçiyi korur nitelikte konuşuyoruz. Elbette işçi olmazsa üretim olmaz ama bazen öyle konular oluyor ki bir şahitle işten çıkarken bir işçi aldığı hakları bir avukatın devreye girmesiyle daha fazlasını aldığını, yapılan bir anlaşmanın uygulanmadığını, onun üzerine deha çok talepler geldiğini duyuyoruz. İşçi ve işveren arası huzuru bozacak unsurlar ortadan kaldırılmalı. Elbette bir yanlış varsa ilgili kurumlar gidip denetim yapmalı. Ama iş barışını bozacak unsurlar da ortadan kaldırılmalı. Bizim MTSO olarak müdahale yetkimiz yok. Ancak bize ulaşan bir konuyu ilgili mercilere iletiriz. İşçinin işveren için şikayetleri ya da işverenin işçi ile şikayetleri tarafsız olarak anında denetlenmeli ki barış sağlansın. Bir işveren haksız bir uygulama yapıyorsa tüm işverenler bunu yapıyor demek değildir. Ben son derece çağdaş, huzur içinde çalışılan ortamlar biliyorum. Arada olumsuz örnekler de çıkıyor ama bu tüm iş dünyasına mal edilmemeli. Tabi gerekenler de kurumlar tarafından yapılmalı” dedi.