Neşet TORUN

Mersin’de Lozan Barış Anlaşmasının 99. yıl dönümü nedeniyle 22-23 Temmuz’da Mezitli’de gerçekleştirilecek panel ve şenliğin duyurulması için Atatürkçü Düşünce Derneği’nde (ADD) basın açıklaması gerçekleştirildi. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Eğitim-İş, 29 Ekim Kadınları Derneği ile Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Mersin Şube Temsilcilerinin de katıldığı basın açıklamasını ADD Mersin Şube Başkanı Serdar Erkan okudu. Çeşitli savaşların yaşandığı dünyanın son olarak Ukrayna-Rusya savaşı ile yeni bir çatışmalı döneme girdiğini ifade eden Erkan, Türkiye’nin ise Kuzeyde Kafkaslar-Karadeniz, Güneyde Ortadoğu Doğu Akdeniz'de; Batıda Balkanlar-Ege Denizi ile dünya'nın en sorunlu bölgelerine komşu olduğunu vurguladı. “İki Dünya savaşı, bir soğuk savaş ile Kore, Vietnam, Afganistan, Filistin, Yugoslavya, Mısır, Gürcistan, Irak ve Suriye gibi Dünya’nın her köşesinde bir çok yerel savaşları yaşamış ve yaşamakta olan Dünyamız, son olarak bu yılın başında Ukrayna-Rusya savaşı ile tek kutuplu çok kutuplu  yeni bir çatışmalı döneme girmiştir” ifadelerini kullanan Erkan, “Türkiye, Kuzeyde Kafkaslar-Karadeniz;  Güneyde Ortadoğu- Doğu Akdeniz’de;  Batıda Balkanlar–Ege Denizi ile Dünya’nın en sorunlu bölgelerine komşudur. Buna karşın, Anadolu halkı Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde emperyalizme ve işgalci taşeronlarına karşı bir çok cephede savaş vermiş, emperyalizmin yüzyıllardır küçülen Osmanlı Topraklarındaki ilerleyişini ilk kez Sakarya’da durdurmuş, ardından İzmir’de düşmanı denize dökerek önce Anadolu’yu ve sonra 6 Ekim 1922 de İstanbul’u İngilizlerden geri almış, tüm yurdu düşman işgalinden kurtarmıştır” şeklinde konuştu.

“LOZAN’DA ONURLU BİR BARIŞ İMZALANDI”

Yüzyıllardır cephelerde kazandığı halde masada kaybeden Osmanlı İmparatorluğu’nun aksine, ilk kez 24 Temmuz 1923’de, Garp Cephesi komutanı İsmet İnönü Başkanlığındaki Türk heyetin, İsviçre’nin Lozan kentinde onurlu bir Barış Antlaşması imzaladığını kaydeden Erkan, “Bu anlaşmayla, başta Balta Limanı anlaşması olmak üzere yabancı sömürgecilere topraklarımızda ve karasularımızda vermiş olduğu tüm adli, askeri ve ticari imtiyaz ve kapitülasyonları kaldırmıştır. Böylelikle hem askeri, hem ekonomik, hem de siyasi olarak tam bağımsızlık yolunda çok önemli bir adım atılmıştır. Sadece bununla da kalınmamış, egemenlik saraydan alınarak halka verilmiş ve tam bağımsızlık temelinde 99 yıl önce yeni üniter, Laik, demokratik yeni bir Cumhuriyet kurulmuştur. Üstelik Osmanlı Sarayının, Duyun-u Umumiye’den kalan tüm borçları da 1950 lere kadar son kuruşuna kadar ödenmiştir. Lozan Barış Anlaşması, içinde bulunduğumuz coğrafyanın ateş çemberinde, güneyimizde ve kuzeyimizde yaşanan sıcak çatışma ve savaşları ile Ege’de bozma girişimlerine rağmen yaklaşık 100 yıldır geçerlidir. Dünya tarihinde çok enderdir ve değerlidir.  Biz aşağıda imzası olan ve Atatürk devrim ve ilkeleri ile üniter, laik, demokratik Cumhuriyete inanan, Demokratik Kitle Örgütleri olarak; yaklaşık 100 yıldır savaş yaşamayan, büyük Atatürk’ün “Yurtta Barış, Dünya’da Barış” vizyonu ile ikinci Dünya savaşına girmeyen Türkiye Cumhuriyetinin Lozan Anlaşmasının mazlum milletler adına Büyük Dünya Barışı’na yaptığı katkının farkındayız. Çünkü Türkiye Cumhuriyetinin Lozan Barış Antlaşmasının eki niteliğinde olan ve 86 yıl önce Atatürk’ün diplomatik dehası ve barışçı vizyonu ile 20 Temmuz 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesiyle boğazların kontrolünü ele almıştır. Yine Atatürk’ün barış vizyonu ile diplomasi politikalarıyla Hatay anavatana dahil edilmiştir. Öte yandan, bu gün bile Atatürk’ün Barışçı vizyonu sayesinde Türkiye Cumhuriyeti olarak sahip olduğumuz Montrö Boğazlar Sözleşmesi şartlarını, devam eden Ukrayna-Rusya Savaşı sırasında tarafsızlıkla uygulayarak, savaşın yayılmasını ve 3. Dünya savaşının çıkmasını engellemiştir. Hatay da bugün ülkemizin güney sınırlarının güvenliği açısından çok stratejik durumdadır” diye konuştu.

PANELE DAVET

“Bu ateşten coğrafyada yaşadığımız barışın değerini kavramak için, “barış ve huzur içinde yaşamak için” vatanlarını terk edip, savaştan kaçarak ülkemize kaçan sığınmacıların içinde bulundukları içler acısı durumu üzerinde düşünmenin bile yeterli olduğuna inanıyoruz. Bugün ayrıca, yine aynı anlayış ile yine bir tesadüf eseri, 20 Temmuz 1974 yılında Kıbrıs Cumhuriyetinde faşist Nikos Sampson darbesine karşı Türkiye Cumhuriyetinin garantör devlet olarak yaptığı 20 Temmuz 1974 Türkiye Cumhuriyeti Barış Harekatının da yıldönümüdür. Ve bu harekatla beraber yarım asırdır Kıbrıs’ta da barış hüküm sürmektedir” şeklinde konuşan Erkan, açıklamasını şöyle sürdürdü: “Yukarıdaki açıklamalar ışığında bizler, tek kutuplu Dünya isteyen Batının emperyalist saldırganlığının ve savaş kışkırtıcılığının devam ettiği günümüzde, Büyük Atatürk’ün  “Yurtta barış, Dünya’da Barış” diyerek bizlere ve Dünya halklarına armağanı olan Lozan Barış Antlaşmasının yıldönümünü kutluyoruz. Bu amaçla 22 Temmuz 2022 Cuma günü saat 17:00 de Mezitli Kültür Merkezinde gerçekleştireceğimiz panel ve 23 Temmuz 2022 Cumartesi günü saat 20:00 de Mezitli Demokrasi Meydanında başlayacak canlı müzik, sanat ve kültür etkinliklerimize tüm Mersinlileri davet ediyoruz. Etkinliğimize destek veren T.C Mezitli Belediyesine ve personeline teşekkür ederiz.  Bu vesile Lozan Barış Antlaşmasının mimarları başta 1. ve 2. Cumhurbaşkanımız Mustafa Kemal Atatürk Ve İsmet İnönü olmak üzere bugüne kadar içinde bulunduğumuz barış koşullarının devamı için ülkemizde ve 20 Temmuz Barış Harekatında Kuzey Kıbrıs’ta hayatını kaybetmiş olan şehit ve gazilerimize ve yine bu uğurda şehit olmuş ve Atatürk’ün barış vizyonuna emek vermiş tüm diplomatlarımıza minnet ve şükranlarımızı sunuyoruz.”